Początków polskiego renesansu należy szukać w drugiej połowie XV w. Do prekursorów nowych tendencji literackich i prądów umysłowych zalicza się zazwyczaj Jana z Ludziska – astronoma i lekarza, Jana Ostroroga – znakomitego mówcę, prawnika, dyplomatę […]
Mikołaj Sęp-Szarzyński jest twórcą, któremu przypadło żyć w latach rozkwitu polskiego renesansu. Żyjąc współcześnie z Janem Kochanowskim, pozostawał nieco w jego cieniu. Sęp-Szarzyński jest prekursorem nurtu poezji metafizycznej. W swoich wierszach uwydatniał rozdarcie między pożądaniem […]
Literatura średniowieczna często przedstawiała bohaterów w specjalny sposób – przede wszystkim podkreślając ich cnoty, celowo wyolbrzymiając działania i przez to właśnie tworząc wzór osobowy zalecany do naśladowania. Takie dzieła, konstruujące i propagujące owe wzory osobowe […]
Mit to opowieść, która przedstawia wierzenia danej społeczności, próbuje wyjaśnić rzeczy niepokojące (np. zjawiska przyrody) za pomocą barwnej fabuły. Mity to składnik kultury ludów pierwotnych. Pełnią one rozmaite funkcje, m. in. poznawcze, przez co umożliwiają […]
Literatura baroku dotyczyła często wewnętrznego rozdarcia jednostki świadomej istnienia w nietrwałym świecie, podległym działaniu czasu, a zarazem mającej poczucie nieskończonej wieczności. Człowiek musiał przyjąć jakąś zdecydowaną postawę wobec tych opozycji. Często wybierał zgodę na świat […]
Przypowieść (inaczej parabola) to utwór narracyjny, który jest gatunkiem typowym dla literatury moralistycznej. Możemy go spotkać w literaturze wszystkich epok. Przypowieść ujęta w takiej ponadczasowej perspektywie ma schematycznie ukształtowaną fabułę. Postaci i zdarzenia, o których […]
Podstawowymi prądami epoki renesansu były humanizm i reformacja, w których w pełni odbiło się ówczesne dążenie ludzkości do różnorakich przemian i wszechstronnego rozwoju. Najważniejszym wszakże z prądów umysłowych tej epoki był humanizm, oznaczający z języka […]
Konceptyzm to pierwszy chronologicznie i podstawowy kierunek baroku, kładący nacisk na wymyślną doskonałość języka poetyckiego, a także na subtelność myśli. Jednym z pierwszych teoretyków konceptyzmu był Maciej Sarbiewski, najsławniejszy europejski wykładowca i autor poetyki. Poddał […]
Mikołaj Rej z Nagłowic był pionierem polszczyzny w literaturze. Jakkolwiek z pochodzenia był szlachcicem, dostrzegał wiele wad w polskim społeczeństwie i wszystkie te nieprawości stały się dla niego świetnym tematem na satyrę. W 1543 roku […]
Ludzie renesansu interesowali się głównie problemami człowieka, który powinien sprostać wzorcowi stworzonemu przez światopogląd renesansowy. Przede wszystkim człowiek renesansu miał być człowiekiem optymistycznym, gdyż gwarancję własnego spokoju mógł odnaleźć w nienaruszalności i niezmienności ładu kosmosu […]
Copyright © 2025 | MH Magazine WordPress Theme by MH Themes
