Czy tu - czy tam - czytam!

„Hymn Szarych Szeregów”

Słowa i melodia hymnu pochodzą z 1943 roku. Autorem ich był młody, osiemnastoletni młodzieniec  Tomasz Jaźwiński ps. „Julek”, żołnierz harcerskiego podziemia, działał w zespołach redakcyjnych wychodzących w konspiracji pism dla młodzieży: „Zawiszacy” i „Bądź Gotów”. […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Biblia królowej Zofii” [Szaroszpatacka]

Jest to najobszerniejszy zabytek prozy religijnej XV wieku (1455). Biblia należała do czwartej żony Władysława Jagiełły, dla której przetłumaczono Stary Testament. Nazwa Biblia szaroszpatacka wywodzi się od miejscowości Saros-Patak na Węgrzech, gdzie zabytek odnaleziono. Niestety zaginął w […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Psałterz floriański”

Dar bogatych mieszczan krakowskich dla królowej Jadwigi Andegawenki (sześciokrotnie wyrysowano plecionkę dwóch liter M – inicjałów „memento mori”: dewizy rodu węgierskiego), odnaleziony w roku 1825 w klasztorze opactwa kanoników regularnych w Sankt – Florian pod […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Pieśń o wójcie Albercie”

Pieśń o Wójcie Albercie Łaciński utwór z XIV wieku. Twórca nieznany. Utwór poświęcony tragicznym losom krakowskiego wójta Alberta, który był w latach 1311-1312 jednym z przywódców buntu mieszczan Krakowa przeciw Władysławowi Łokietkowi.

Ciekawostki i nie tylko

Zmyślne bestie

Indianie żyją obecnie w prezerwatywach, kultywując obyczaje.

Czy tu - czy tam - czytam!

„Więc szumcie nam jodły”

Pieśń  przygotowano na uroczysta przysięgę żołnierską partyzantów ze zgrupowania Jana Piwnika „Ponurego”, która odbyła się 11 lipca 1943 roku. Autorem słów był partyzant tego zgrupowania, Andrzej Gawroński. Anonimową melodię zapożyczono ze znanej pieśni „Gdy naród […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Bogurodzica” [kompozycja i język]

Utwór cechuje staranny paralelizm. W obydwu strofach widać układ dwuczłonowy: każda składa się z apostrofy i zdania apelatywnego oraz kończy refrenem, podobnie jest z konstrukcją członów poszczególnych wersów, gdzie wezwania i prośby modlitewne zajmują tożsame […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Bogurodzica” [prośby]

Treść pieśni to modlitewne prośby: w strofie pierwszej – do Matki Boskiej, aby, jako wybrana z wielu przez Boga i zjednoczona z nim w pełnieniu jego woli, pozyskała i skłoniła ku ludziom przychylność swego Syna. […]

Brak grafiki
Epoki

Łacińska liryka średniowieczna

Łacińska liryka towarzyszyła zarówno liturgii jak i pozaliturgicznym przejawom kultu. Obrzędom służyły: hymny– najstarszy z gatunków liryki średniowiecznej, utwory złożone ze strof o stałej melodii, śpiewane w toku oficjum brewiarzowego, sekwencje– pieśni o parzystym układzie […]