„Biblia”

Biblia

 Święta księga, Pismo Święte, księga Żydów i chrześcijan o szczególnym znaczeniu dla kultury europejskiej , składa się ze Starego i nowego Testamentu (Żydzi nie uznają Nowego Testamentu za księgi święte). Słowo Biblia jest formą liczby mnogiej greckiego biblion (księga), co oznacza zbiór ksiąg.

Stary Testament powstawał od XIII wieku p.n.e. do I wieku p.n.e. (najwięcej ksiąg pochodzi z okresu od V do II wieku p.n.e.), tematycznie związany jest z historią narodu izraelskiego. Pisany jest po hebrajsku i grecku, niektóre fragmenty są w języku aramejskim. Przekład całej Biblii na grecki został dokonany w III wieku p.n.e. Tłumaczenia na łacinę (tzw. Wulgaty) dokonał św. Hieronim na przełomie IV i V wieku p.n.e.

Pierwszych przekładów fragmentów Biblii na język polski dokonano w XIV i XV wieku, były to psałterze, jeden floriański, drugi zaś to psałterz puławski. W XV wieku podjęta także została próba tłumaczenia całości Pisma Świętego. Ta wersja znana jest jako Biblia królowej Zofii, a jej zleceniodawcą była żona Władysława Jagiełły. Kilka polskich przekładów Biblii pochodzi z XVI wieku, najbardziej znany to przekład z 1599 roku, którego autorem był jezuita- ksiądz Jakub Wujek. Ten przekład był przez kilka stuleci wzorem polskiego stylu biblijnego. Ostatnie z tłumaczeń pochodzi z XX wieku i nazywane jest Biblią Tysiąclecia.

Szczególnym zainteresowaniem tłumaczy cieszą się psalmy biblijne, a ich tłumaczami byli wyśmienici  autorzy, wystarczy wspomnieć Jana Kochanowskiego, Czesława Miłosza czy  Romana Brandstaettera.

Tworzenie przez tak długi okres zdecydowało, że Biblia to bogactwo przekazu i rozmaitość form literackich. Znalazły się w Biblii gatunki epickie (opowiadania, kroniki historyczne, listy) oraz liryczne (poematy, pieśni). Są to pieśni o różnej tematyce: błagalne, pokutne, dziękczynne, pochwalne, żałobne.

Stary Testament składa się z 46 ksiąg. Pierwsze księgi Biblii, nazywane Pięcioksięgiem Mojżeszowym, przez judaistów określane są jako Tora, co oznacza prawo, powiązane  z zasadami ich religii. Wśród ksiąg biblijnych są księgi mądrościowe (gdzie znalazły się rozwinięte refleksje i myśli o Bogu, opis relacji człowieka i Boga, a także powinności moralne) i prorockie (w nich znalazły się symbole, porównania i tajemnicze obrazy).

Nowy Testament składa się z 4 ewangelii (św. Marka, św. Łukasza, św. Mateusza, św. Jana), Dziejów Apostolskich, listów oraz Apokalipsy św. Jana. Powstał w I i II wieku n.e. Należy wspomnieć, że Ewangelia to inaczej Dobra Nowina, której przedmiotem  są opowieści o życiu, działalności, śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa.

Biblię odczytuje się na różnych poziomach, podstawowe to  odczytanie dosłowne (gdzie odczytuje sens Biblii wyrażony wprost) lub duchowe , przenośne. Z kolei w przenośnym odczytywaniu Biblii wskazuje się obszary:

• Alegoryczny (gdzie niezbędna jest znajomość znaczeń alegorycznych ukształtowanych przez lata w tradycji Kościoła),
• Moralny (ściśle związany z opowieściami biblijnymi i wypływającymi z nich naukami moralnymi, formułowanymi również wprost, w postaci przykazań),
• Analogicznym (polegającym na odkrywaniu analogii między historiami Starego i Nowego Testamentu).

Warto pamiętać, że badaniami nad Biblią zajmuje się biblistyka.

Kolejne etapy powstawania dzieła Bożego
Dzień pierwszy	Stworzenie światła i oddzielenie go od ciemności.
Dzień drugi	Stworzenie sklepienia niebieskiego oddzielającego wody górne od dolnych.
Dzień trzeci	Stworzenie lądu i roślinności.
Dzień czwarty	Stworzenie Słońca, Księżyca i gwiazd.
Dzień piąty	Stworzenie zwierząt wodnych i latających.
Dzień szósty	Stworzenie zwierząt lądowych i człowieka.
Dzień siódmy	Dzień święty, pobłogosławiony przez Boga, czas odpoczynku