Jan Kochanowski pisał „Pieśni” przez całe swe życie, największy ich zbiór ukazał się pośmiertnie w 1586 roku (w opracowaniu samego poety), wydano go w drukarni Łazarzowej (Januszewskiej). Pisał je pod wpływem zachwytu pieśniami Horacego. We wszystkich namiętnie poucza i moralizuje.
Pieśń poznamy po charakterystycznej kompozycji:
- budowa stroficzna,
- powtarzający się układ wersów w zwrotce,
- wyraźna rytmizacja,
- paralelizm leksykalny i składniowy,
- język zwięzły, szlachetny, prosty, sentymentalny,
- prosta organizacja syntaktyczna.
Rozróżniamy typy pieśni:
- pieśni biesiadne (radosne i beztroskie, często o tanecznym charakterze),
- pieśni pochwalne (religijne lub głoszące sławę świeckich bohaterów),
- pieśni miłosne,
- pieśni filozoficzno-refleksyjne (tu również patriotyczne).
We wszystkich dominuje horacjańska zasada „złotego środka”, czyli trzymaniu miary we wszystkim.