Tematyka utworów Krasickiego jest bardzo różnorodna. Bajki Krasickiego to arcydzieła obserwatorstwa moralnego i upoetycznionej psychologii i charakterologii; prezentują również pewną koncepcję życia i pogląd na świat. Ogólny sens bajek ma charakter tradycyjnie chrześcijański, uwydatnia nieskuteczność wiedzy i filozofii wobec trudności praktycznych i przeciwności losu. Utwory te nie dają wzorów cnót ani ideałów ofiarności czy wyrzeczeń, ukazują świat taki jaki być nie powinien, ale często jest (egoizm, nieżyczliwość, snobizm, głupota, niewdzięczność, pycha). Jest to świat bez złudzeń, nie znający miłosierdzia, w którym trudno liczyć na kogokolwiek i cokolwiek poza własną energią, rozwagą i pomysłowością. Gdyby nie humor i dowcip ton większości utworów przedstawiałby smętny dramat natury ludzkiej.
“Wstęp do bajek”
Utwór rozpoczyna wyliczenie ludzi, którzy, wbrew swej naturze i pozycji, nie ulegali pokusom, np. młody, “który życie wstrzemięźliwie pędził czy “minister rzetelny”, który “o sobie nie myślał”. Utwór kończy żartobliwa pointa utwierdzająca czytelnika w przekonaniu, że sytuacje takie nie są możliwe w realnym życiu. Arcydzieło lapidarności i jasności. Powtarzanie czasownika “Był…” wiąże zdania w konstrukcję wyliczania, wytwarza melodyjność i nastrój baśniowy.
“Drzewo”
Najkrótsza bajka epigramatyczna. “Wielbił drzewo grzejąc się człowiek przy kominie./ Rzekło drzewo: “Cóż po tym! – grzeje, ale ginie”.
„Filozof”
Pewny siebie filozof póki dopisywało mu zdrowie – głosił ateizm, kiedy jednak przyszła choroba, szybko zwrócił się nie tylko ku Bogu, ale i ku magii (upiorom).
„Groch przy drodze”
Przypowieść o gospodarzu, który, utrudzony nieskuteczną walką ze złodziejami, postanowił posiać groch z dala od drogi, za zbożem. Szybko jednak okazało się, że stracił podwójnie: groch i tak ukradziono a przy tym stratowano żyto. Całość kończy nauka: “I ostrożność zbyteczna częstokroć zaszkodzi”.
„Jagnię i wilcy”
Czterowersowa scenka, w której wilki, na pytanie jagnięcia jakim prawem chcą je zjeść, szczerze odpowiadają: “Smacznyś, słaby i w lesie”.
„Dewotka”
Opowieść o wątpliwej pobożności pani, która wbrew słowom modlitwy: “…i odpuść nam winy” dotkliwie każe służącą za drobne przewinienie.
„Ptaszki w klatce”
Najpopularniejsza bajka “polityczna” o dwu czyżykach, z których jeden rozpacza nad swą niewolą, drugi zaś, który wolności nigdy nie zaznał, dziwi się smutkowi towarzysza. Jest w niej ostrzeżenie i apel do ambicji młodego pokolenia, któremu “wygody” nie powinny zastąpić wolności. Bajka w formie dialogu.
„Kulawy i ślepy”
Tytułowi bohaterowie podróżują. Wszystko było dobrze dopóki ślepy niósł kulawego, kiedy jednak role odwrócili (ślepy postanowił zawierzyć kijowi) – “zginęli pospołu”.