Tworzenie przymiotników od nazw miejscowych bywa niekiedy kłopotliwe.
Przymiotniki od nazw miejscowych tworzymy najczęściej za pomocą formantów -ski, -ki, a także -owski, -ański, -eński, -iński, np.
- Warszawa – warszaw – ski,
- Kutno – kutn – owski,
- Myślenice – myślenic – ki.
Od niektórych nazw miejscowości przymiotniki tworzone są nieregularnie, np.
- Leszno – leszczyński,
- Zamość – zamojski.
Oto inne przykłady tworzenia trudnych przymiotników od nazw miejscowych:
- Nowy Dwór – nowodworski,
- Nowe Tychy – nowotyski,
- Nowa Huta – nowohucki,
- Nowe Miasto – nowomiejski,
- Brzeg – brzeski,
- Brzesko – brzeski,
- Biała Podlaska – bialski,
- Bielsko-Biała – bielski,
- Chełm – chełmski,
- Środa – średzki,
- Szczytno – szczycieński,
- Brzeźno – brzezieński.
Zwróć uwagę na następujące zdania:
- Zmieniła się pogoda w województwie świętokrzyskim (albo w Świętokrzyskiem).
- Wypoczywałem w województwie podkarpackim (albo w Podkarpackiem).
- Pracowałem kilka lat w województwie śląskim (albo w Śląskiem).
Mówimy o województwie świętokrzyskim, podkarpackim, śląskim, szczecińskim itd., ale możemy też mówić o pobycie w regionie Świętokrzyskiem, Podkarpackiem czy Śląskiem.
Onomastyka to nauka o nazwach geograficznych i osobowych.
Od nazw dwuwyrazowych, w których człon określający, przymiotnikowy, znajduje się na pierwszym miejscu tworzymy przymiotniki w następujący sposób:
- Jelenia Góra – jeleniogórski,
- Zielona Góra – zielonogórski,
- Nowy Dwór – nowodworski.
Jeśli zaś człon określający zajmuje drugie miejsce – utworzone przymiotniki piszemy z łącznikiem, np.
- Mińsk Mazowiecki – mińsko-mazowiecki,
- Ostrów Wielkopolski – ostrowsko-wielkopolski.
Wśród przymiotników tworzonych od nazw złożonych znajdują się też formy tradycyjne, np.
- Tarnowskie Góry – tarnogórski.
Bywają też rzeczowniki, które mają wspólny przymiotnik, np.
- Strzelin, Strzelno – strzeliński,
- Słupsk, Słupia – słupski,
- Brześć, Brzesko, Brzeg – brzeski.