„Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza [siedziby rycerskie]

Pomieszczenia

• Ogromna sień,
• Dwie izby z komorami,
• Kuchnia.

• Kilka izb, m. in. alkierz, kuchnia, sernik, komory pełne zapasów.

Podłoga

• Klepisko.

• Modrzewiowa z desek,
• Czysta,
• Osłonięta skórami z żubra, tura, dzika.

Okna

• Z błon zwierzęcych

• Szyby ze zestruganego cieniutko rogu, później delikatnie wygładzonego,
• Przezroczyste prawie jak szkło.

• Kurna chata,
• Na środku każdej izby palenisko w podłodze, z którego dym uchodzi przez szpary w pułapie.

• Wielkie kominy,
• Okapy po rogach.

Wyposażenie

• Na ścianach puste półki,
• Pod nimi wiszące pancerze, miecze i innego rodzaju broń i tarcze,
• Ławy i stoły zbite z prostych, sosnowych desek,
• Do pułapu przymocowane belki z kołkami, do wieszania zapasów spożywczych.

• Na ściana błyszczące zbroje,
• Piękne misy na półkach,
• Wycięte drewniane łyżniki z łyżkami,
• Niektóre łyżki srebrne,
• Ozdobne makatki.

Obejście

• Chłopskie chaty,
• Spichlerz,
• Obora i stajnia z chrustu.

• Spichlerze, obory, stajnie, chlewy, szopy,
• Wozy, sprzęt myśliwski, sieci rybackie.

Ocena

• Zaniedbane domostwo, bo gospodarze częściej byli na wojnie.
• Pod ich nieobecność gospodarki doglądał opat, ale interesował się tym co dawało dochód (ziemią i pracą chłopów), a nie domem,
• Brakowało gospodyni (kobiecej ręki).

• Jagienka dbała o Zgorzelice, Była pracowita i gospodarna,
• Dwór był piękny i zadbany.