Henri Bergson
(18 października 1859, Paryż, Francja – 4 stycznia 1941, Paryż, Francja)
Francuski filozof,
Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1927.
Uznawany za twórcę intuicjonizmu.
Krytykował poznanie intelektualne, twierdząc, że stanowi ono uproszczenie rzeczywistości.
Analizował odczuwanie czasu, tworzył koncepcję jego obiektywnego odczuwania.
Stawiał na intuicję, twierdząc że umożliwia bezpośrednie poznanie świata w całej jego pełni i zróżnicowaniu, takie stwierdzenia przeciwstawiał poznaniu intelektualnemu.
Niewiele uwagi w swej filozofii poświęcał poezji, a jednak wielu twórców modernistycznych znalazło w niej inspirację.
Na przykład, dla Bolesława Leśmiana, filozofia Bergsona stanowiła uzasadnienie symbolizmu, który odwoływał się do intuicji, dążącej do wyrażenia niewyrażalnego, nieufnej wobec intelektu.
Najważniejsze jego dzieła to:
- „O bezpośrednich danych świadomości”,
- „Materia i pamięć”,
- „Ewolucja twórcza”,
- „Dwa źródła moralności i religii”.
Wprawdzie Bergson w swojej filozofii niewiele uwagi
poświęcał poezji, to jednak w jego myśli twórcy modernistyczni,
a zwłaszcza Leśmian, znaleźli inspirację
dla uzasadnienia symbolizmu, który odwoływał się do
intuicji, dążącej do wyrażenia niewyrażalnego, nieufnej
wobec intelektu.
H