„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego [symbolika dramatu]

  • „Wesele” To dramat ponadczasowy, silnie zrośnięty z polską tradycją.
  • Jest przykładem symbolizmu w literaturze i teatrze.
  • Wykorzystując symbole Wyspiański przedstawił współczesną sobie Polskę, bierność, pewne nawet uśpienie narodu.
  • Wiele postaci i rekwizytów można odczytywać dosłownie i w przenośni.

Symbole

Symbol Wyjaśnienie

Złoty róg

  • Znak walki, znak czynu,
  • Ma poderwać ospałe społeczeństwo do walki,
  • Niestety, gospodarz oddał róg Jaśkowi, który go gubi.

Widmo malarza

  • Symbol miłości romantycznej, odrzuconej,
  • Dla Marysi, której się ukazuje jest symbolem niespełnionych marzeń o lepszym życiu.

Czapka z piór pawich

  • Przywiązania do rzeczy błahych i materialnych,
  • Ostrzeżenie,by nie przekładać wartości prywatnych nad państwowe.

Wernyhora

  • Symbol porozumienia ponad podziałami,
  • Pojednanie polsko-ukraińskie w sprawie odbudowy wielkiej Rzeczypospolitej,
  • Nadzieja na odzyskanie niepodległości, sam inicjuje wszelkie działania mające do tego doprowadzić,
  • Jego przeciwieństwem jest w tym sensie Chochoł, który niweczy wszelkie działania Wernyhory.

Stańczyk

  • Ostatni błazen Jagiellonów,
  • Symbol mądrości.

Sznur

  • Znak niewoli,
  • Pozostał Polsce po zaprzepaszczeniu szansy na odzyskanie niepodległości.

Kosy nasadzone na sztorc

  • Wspomnienie Racławic,
  • Gotowość walki.

Taniec chocholi

  • Znak zniewolenia, marazmu i niemocy narodowej,
  • Wymiar pesymistyczny sceny tańca,
  • Końcowy taniec chochoła to kwintesencja myśli zawartej w utworze

Chochoł

  • Stanowi bogatą symbolikę, którą można odczytywać na wiele sposobów.
  • Znak marazmu i uśpienia narodu, ale zarazem symbolizuje nadzieję na rychłe przebudzenie, pod nim śpi przecież róża, czyli oznaka piękna życia.
Zasłuchanie
  • Moment oczekiwania,
  • |Symbolizuje bezczynnego czekanie na cud.
Błędne koło taneczne
  • Bierność wszystkich grup społecznych,
  • Brak jakiejkolwiek inicjatywy niepodległościowej,
  • Poddanie się.
Goście weselni
  • Symbol całego narodu,
  • Prezentacja przekroju społeczeństwa.
Rycerz
  • Zawisza Czarny symbolizuje wszelkie rycerskie ideały.
  •  Symbolem waleczności, męstwa i świetności i okresu Jagiellonów.
  • Znak przywódcy, gotowego  poprowadzić swój kraj do zwycięstwa.
Chata bronowicka
  • Obraz całego kraju – Polski,
  • Prezentacja rozmaitych problemów.
Dzwon Zygmunta w słowach Stańczyka
  • Znak tradycji historycznej y wielkości Polski,
  • Symbol serca narodu,
  • Dopóki dzwoni, naród żyje.
Złota podkowa zgubiona przez konia Wernyhory
  • Znak wielkiego wielkie szczęścia dla znalazcy,
  • Symbol szczęścia ukrytego  w skrzyni.
Kaduceusz, który Stańczyk wręcza Dziennikarzowi
  • Symbolem przywództwa politycznego,
  • Znak usypiania i dezorientowania narodu, a także zniechęcania go do walki narodowo-wyzwoleńczej,
  • Symbol zachęty do lojalności wobec zaborców.
Upiór
  • Jakub Szela jako symbol wielkiej, krwawej zemsty chłopów,
  • Ich siły, ale także naiwności i łatwowierności chłopstwa,
  • Ucieleśnia niemożność porozumienia pomiędzy tymi dwoma stanami.
Krew
  • Jakub Szela chce z siebie zmyć krew symbolizującą winy.