Pod koniec XII wieku Kościół zezwolił na wystawianie sztuk na dziedzińcach świątyń, co bardzo szybko wykorzystały trupy teatralne. Widowiska, wystawiane dotąd po łacinie, zastąpiono dramami w języku ojczystym. Wkrótce teren wystawiania przedstawień rozszerzał się, choć cały czas były to spektakle o tematyce religijnej.
Bardzo popularne w tym okresie stały się mirakle, czyli widowiska oparte na historii życia poszczególnych świętych. Trzeba pamiętać, że papież edyktem z 1210 roku zabronił duchowieństwu występów na scenie, dlatego teatr zdominowały osoby świeckie.
W 1264 roku za czasów papieża Urbana IV rozpoczęły się obchody Bożego Ciała z procesją lub widowiskiem teatralnym.Tego typu widowisko składało się z cyklu odrębnych dramatów , liczących nawet 50 przedstawianych epizodów, , ukazujących symbolicznie dzieje człowieka od momentu stworzenia świata do dnia Sądu Ostatecznego. Widowiskom tym nadawano szczególną rangę o czym świadczy sama nazwa misterium.
W 1150 roku w realizacji misterium „Mystere d’Adam” uatrakcyjniono widowisko dymami i parą, symbolizującą opary wydobywające się z czeluści piekielnych. Stosowano także proch strzelniczy i były to w zasadzie pierwsze efekty specjalne. Wzrastały jednak w ten sposób koszty ich urządzania, dlatego poszczególne cechy rzemieślnicze przejmowały opiekę na wybranymi przedstawieniami przygotowując m.in. rekwizyty.
W York, Chester i innych angielskich miejscowościach zbudowano specjalne podesty sceniczne z dekoracjami, które nazywano „mansjonami”. Umieszczano je na kołach, a składały się z dwóch poziomów, dolny poziom to była najczęściej garderoba artystów, choć sporadycznie wykorzystywano go jako symboliczne piekło. Mansjony przemieszczały się w różne, wcześniej ustalone części miasta, dzięki czemu widzowie oglądali poszczególne części cyklu.