Opera to wyszukana forma dramatu muzycznego. Tekst jest śpiewany przy akompaniamencie muzycznym.
Pojawiła się w renesansowych Włoszech i traktowana była początkowo jako bardzo elitarna forma rozrywki. Zyskała sobie jednak szeroką publiczność w Europie. Skierowana była głownie dla publiczności arystokratycznej. Wystawiano je na weselach książęcych i wielkich przyjęciach.
Za prekursorskie przedstawienie operowe uważa się „Dafne” z muzyką Jacopo Peri z 1597 roku. Zachowały się jedynie fragmenty.
Najstarszą zachowaną operą jest „Eurydyka: napisana przez Jacopo Peri i Giulio Cacchini’ego. Libretto oparto na micie o Eurydyce i Orfeuszu, zmieniając zakończenie, bo w operze małżonkowie szczęśliwie opuszczają Hades.
Wraz z rozwojem opery zmieniały się relacje między tekstem i muzyką, w pierwszych – muzyka stanowiła rolę drugorzędną, będąc tłem dla tekstów, a aktorom towarzyszyło niewielu muzyków. Z czasem muzyka stała się najważniejsza, a w operze poza Włochami rozkochała się Francja.
Wybitni twórcy tego gatunku:
- Claudio Monteverdi (1567-1643) uważany za pierwszego wielkiego kompozytora muzyki operowej,
- Jean Baptiste Lully (1632-1687),
- Henry Purcel (1659-1695).