Wespazjan Kochowski
(1633, Gaj koło Waśniowa, Polska – 6 czerwca 1700, Kraków)
Polski poeta i dziejopisarz XVII wieku.
Urodził się u podnóża Gór Świętokrzyskich, w rodzinie sekretarza królewskiego i podsędka sandomierskiego Jana Kochowskiego.
Nauki pobierał w Krakowie w „Szkołach Nowodworskich”.
Uczestniczył w wielu kampaniach wojennych, m.in. w bitwie pod Beresteczkiem (1651), w wyprawie moskiewskiej (1654), w bitwach pod
Warką, pod Gnieznem i pod Warszawą podczas wojny ze Szwedami.
Od 1658 roku zmienił tryb życia i osiadł na wsi, popierał stronnictwo „Piast”, które widziało na tronie polskim jedynie Polaka. Pisał dla swego stronnictwa broszury „polityczne”, popierał Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana Sobieskiego.
Od 1671 roku „pracował” jako żupnik wielicki, zyskując znaczne dochody finansowe.
W 1674 roku wydał panegiryk „Piast za łaską Bożą” oraz zbiór liryków i fraszek „Niepróżnujące próżnowanie, ojczystym rymem
na liryka i epigramata podzielone i wydane”. W tym też roku urodził się mu syn Hieronim Franciszek, trzy lata później zmarłą mu żona. Napisał wówczas dwa utwory religijne „Ogród panieński pod sznur Pisma Świętego… wymierzony” oraz „Chrystus cierpiący” (wydane w 1681 roku).
Ożenił się ponownie z bogatą wdową i skupił jedynie na literackiej.
Wydał:
- „Annales Poloniae ab obitu Vladislai IV Climacter primus (Roczniki Polskie od śmierci Władysława IV. Klimakter pierwszy), 1683, kolejne części Roczników ukazały się „Klimakter II (lata 1655–51) w 1688 roku, „Klimakter III (lata
1662–68) w 1698 roku. - „Commentarius belli adversus Turcas (Wspomnienia wojny przeciw Turkom)”.
- „Dzieło Boskie albo Pieśni Wiednia Wybawionego”.
- „Tribut” 1695.