Niezwykłe miejsce w pobliżu Kielc, niecały kilometr od głównej szosy Kielce – Kraków. Usytuowana jest w zboczu Malik (272 m n.p.m.). O jej powstaniu zdecydował proces rozpuszczania wapiennych skał i mechanicznego działania wód podziemnych. Korytarze mają 240 m, z czego 150 m zostało udostępnione turystom do zwiedzania jako trasa turystyczna. Zarówno „Raj”, jak i całe zbocze (7,7 ha) jest chronione.
W jaskini znajdują się wspaniałe komory naciekowe, a także narzędzia pracy człowieka neandertalskiego żyjącego w pieczarze przed 50 000 lat. W jaskini mieszkał jedynie sezonowo, gdyż trudnił się łowiectwem i często zmieniał miejsce pobytu.
Jaskinię odkryli przypadkowo dwaj krakowscy uczniowie w 1964 roku podczas wędrówki po Górach Świętokrzyskich. Okolice „Raju” posiadają dobre zabezpieczenie turystyczne.