Demokryt
(ok. 46o-ok. 370 p.n.e.)
Jeden z najwybitniejszych i najbardziej wielostronnych presokratyków, pierwszy wielki reprezentant starożytnego atomizmu. Z jego obszernego dzieła pozostały jedynie nieliczne fragmenty. Inspirowany myślą swego mistrza Leukipa stworzył materialistyczną koncepcję przyrody. Według Demokryta, wszechświat składa się z atomów — niewidzialnych, niepodzielnych i wiecznych cząsteczek, które różnią się od siebie wyłącznie ilościowo (wielkość i kształt) i poruszają się w wiecznej i nieskończonej próżni. O ruchu atomów decyduje (inaczej niż u Epikura) przypadek. Właśnie wskutek przypadku powstają wiry, powodujące, że atomy łączą się, tworząc niezliczoną liczbę kombinacji i formują w ten sposób rzeczy oraz nieskończoną liczbę światów.
Demokryt rozwija również teorię poznania, według której jakości zmysłowe mają charakter subiektywny. Według tej koncepcji oko odbiera obrazy czy wizerunki wysyłane przez rzeczy. Widzenie, które w ten sposób powstaje, jest jedynie pozorem, gdyż prawdziwa realność przysługuje wyłącznie atomom i próżni.
Materialistyczne założenia doktryny każą Demokrytowi uważać przyjemności za dobro najwyższe. Nie chodzi mu jednak o przyjemności cielesne, zmienne i przemijające, lecz o przyjemności duchowe, dające radość, która przynosi szczęście i wewnętrzny spokój.