- Wartościowanie to istotny element komunikacji językowej.
- Ujawnia się w sposobie mówienia i informuje o stosunku mówiącego do świata.
- Obrazuje poglądy mówiącego.
- Każdy człowiek posiada rozmaite środki językowe umożliwiające wartościowanie.
- Te najbardziej wyraziste wiążą się ze słownictwem (leksyką).
- Rozmówca posługuje się nazwami wartości i ich przeciwieństwami (np. dobro-zło, prawda-kłamstwo).
- Wiele określeń ma nacechowanie aksjologiczne, inaczej wartościujące (np. wspaniały, piękny, ohydny, nieładny).
- Ocena rzeczywistości zawarta jest także w budowie słowotwórczej poszczególnych wyrazów.
- Wiele z nich posiada różnorodne zabarwienie uczuciowe, pozytywne zabarwienie, lekceważące lub ironiczne, wyrażające podziw (np. kotek, kicia, kocisko, chłopina).
- Ocena wartościująca jest też w związkach frazeologicznych o przenośnym znaczeniu (np. mieć dobrze poukładane w głowie, mieć węża w kieszeni).
- Wartościowanie może być wyrażone poprzez środki poetyckie, porównań czy metafor (np. długa ciężka zima przejmowała śmiercionośnym tchnieniem).