Funkcje tekstów językowych

  • Funkcja informatywna (emotywna) polega na komunikowaniu faktów, przekazywaniu informacji dotyczących otaczającej nas rzeczywistości.

Pada deszcz.

To jest moja młodsza siostra.

  •  Funkcja ekspresywna polega na wyrażaniu uczuć nadawcy, informowaniu o jego nastroju, emocjach, poglądach.

Denerwuje mnie to, że cały czas pada.

Nie lubię poniedziałku.

  •  Funkcja impresywna (nakłaniająca) związana jest z oddziaływaniem komunikatu na zachowanie odbiorcy. Nadawca za pomocą języka nakłania odbiorcę do pewnych zachowań.

Weź parasol.

Zaufaj mi. Wiem, co mówię!

  •   Funkcja poetycka polega na zwróceniu uwagi na formę tekstu, na to, jak jest on zbudowany, jakie środki językowe zostały w nim użyte.

Gdy się miało szczęście, które się nie trafia:

czyjeś ciało i ziemię całą,

a zostanie tylko fotografia,

to – to jest bardzo mało…

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Fotografia

  • Funkcja fatyczna wynika ze skierowania komunikatu na nawiązanie i podtrzymanie kontaktu z odbiorcą.

Aha!

Rozumiesz, co do ciebie mówię?

  • Funkcja metajęzykowa wynika ze zorientowania komunikatu na kod, czyli język jako system znaków. Występuje ona na przykład wtedy, gdy pytamy o znaczenie jakiegoś wyrazu, obecna jest w słownikach, podręcznikach do gramatyki.

komunikat- krótka informacja przekazywana w procesie komunikacji z drugą osobą.

  • Funkcja stanowiąca (sprawcza) – polega na możliwości tworzenia określonego stanu prawnego i faktycznego. Dotyczy zawierania umów, podejmowania zobowiązań, składania przysiąg, sporządzania testamentu itd.
  • Funkcja magiczna – ujawnia się w zaklęciach, przekleństwach, czarach; jest wynikiem przekonania, że za pomocą słów możemy zmieniać rzeczywistość materialną.
  • Funkcja magiczna (kreacyjna) – polega na wierze człowieka w to, że znaki językowe, przede wszystkim wyrazy, to naturalne części nazywanych przedmiotów, rzeczy, a więc używając ich możemy oddziaływać na rzeczy, na świat. Człowiek wierzy, że mówiąc może oddziaływać na przedmioty materialne np. dzień dobry oddziałuje magicznie, sprawia, że ktoś będzie miał dobry dzień, że będzie zdrów.