„Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa łączy różne gatunki literackie. Jest jednym z najcenniejszych przykładów odniesień literackich do problematyki, która wcześniej poruszana była w „Fauście”.
Dzieło Bułhakowa jest nowoczesna powieścią zawierającą dwie równorzędne narracje i dwa porządki fabularne.
Powieść ukazuje uniwersalne prawdy o ludzkich zachowaniach wobec represyjnych sysyemów społeczno-politycznych, propaguje ważny sens moralny.
Elementy powieści psychologicznej |
- wnikliwa analiza przeżyć wewnętrznych bohaterów,
- zobrazowanie myśli i uczuć poszczególnych postaci,
|
Elementy powieści obyczajowej |
- obrazy życia mieszkańców Moskwy,
- środowisko Varietes i Massolitu,
|
Elementy powieści kryminalnej |
- opowieść Afraniusza, jego działania w celu zgładzenia Judy z Kiriatu,
- próba zidentyfikowania i ujęcia tajemniczego Wolanda,
|
Elementy powieści filozoficznej |
- dyskusje między bohaterami dotyczące kwestii Boga, prawdy, sprawiedliwości, etyki,
|
Elementy „powieści w powieści” |
- wplecenie wątku powieści Mistrza ( dzieło dotyczące Poncjusza Piłata),
- powtórka tego chwytu co pewien czas, jako forma rękopisów odczytywanych przez Małgorzatę, relacja Wolanda, cytat (Azazell cytujący powieściowy akapit Małgorzacie),
|
Elementy przypowieści/paraboli |
- historia ludzkiej natury, wewnętrzne konflikty człowieka,
- walka Dobra i Zła,
|
Elementy powieści satyrycznej/groteskowej |
- działania świty Wolanda,
- prezentacja bohaterów – asystentów, których wygląd odbiega od realizmu,
- karykaturalne, deformacyjne, absurdalne obrazy wydarzeń, sytuacji, ludzkich wad.
|