Ballada – gatunek obejmujący pieśni o charakterze epicko-lirycznym (mieszany, synkretyczny). Narrator przedstawia wydarzenia, udziela też głosu bohaterom.Wykazuje silny związek z pieśniami i podaniami ludowymi. Zastosowanie znajdują takie środki stylistyczne, jak anafory, paralelizmy, refreny.
Ballady oparte sa najczęściej na dramatycznym wydarzeniu (wywodzącym się z historii lub legend), niezwykłym, tajemniczym, fantastycznym. Bohaterami są postaci z ludu, nieraz fantastyczne, które przenikają świat realny. Postać jest często stypizowana, by przywołać konkretną cechę charakteru.
Ballada romantyczna charakteryzowała się:
- Ludowym spojrzeniem na świat.
- Ukazaniem problemów moralnych (systemu wartości).
- Nastrojowością (rubasznym humorem czy grozą).
- Występowaniem sił nadprzyrodzonych.
W polskiej poezji najbardziej znane są romantyczne ballady Adama Mickiewicza, silnie powiązane z folklorem ludowym. (tajemniczość, baśniowość dramatyzm wydarzeń). Okres pozytywizmu całkowicie zarzucił ten gatunek, ballada pojawiła się ponownie w okresie Młodej Polski (Jan Tetmajer, Jan Kasprowicz). W międzywojniu popularność zdobyła ballada miejska (tzw. ballady złodziejskie, apaszowskie)
Współcześnie ballady stały się gatunkiem poezji śpiewanej, wśród twórców warto wskazać:
- Jana Pietrzaka,
- Jacka Kaczmarskiego,
- Przemysława Gintrowskiego,
- Wojciecha Młynarskiego.