Sztuka Bogusławskiego stała się zapowiedzią insurekcji warszawskiej, której członkiem był sam autor. Dzieło łączy elementy uniwersalne z polskimi wartościami folklorystycznymi.
- Akcja toczy się w podkrakowskiej wsi Mogiła (dziś Nowa Huta).
- Basia, córka młynarza kocha z wzajemnością Stacha, ale ojciec obiecał jej rękę góralowi Bryndasowi.
- Wątek miłosny komplikuje jeszcze macocha, która jest zainteresowana Stachem.
- Na weselu krewnych młodzi przekonują o swym uczuciu ojca, który decyduje się odprawić Bryndasa.
- Na weselu pojawia się też głodny student Bardos.
- Wesoła zabawę zakłóca pojawienie się rozgniewanych górali, którzy w odwecie uprowadzają bydło Mogilan.
- Krakowiacy chcą odwetu, a górale sposobią się do obrony honoru Bryndasa.
- Spór zażegnał Bardos, który za pomocą wstrząsów machiną elektrostatyczną łagodzi kłótnie.
- Stara się też kochliwą Dorotę oduczyć amorów.
- W finale wszyscy śpiewają kuplety obrazujące aktualne tematy (zmieniane w zależności od sytuacji, a nawet miejsca wystawienia).
Po premierze sztuka została dość szybko zdjęta z afisza (po 3 występach), obecnie uważa się, że to dzieło zapoczątkowało historię polskiego teatru operowego.