Pompeje
Pompeje leżały u stóp Wezuwiusza, stały się jednym z trzech miast rzymskich (Stabia, Herkulanum), zniszczonych 24 sierpnia 79 roku n.e. przez wybuch wulkanu Wezuwiusz.
Doświadczane kataklizmami było już wcześnie, prawdopodobnie w 63 roku n.e. znaczna część miasta zniszczona została przez trzęsienie ziemi, zaś 16 lat później nastąpił wybuchł Wezuwiusza. Wulkan ostrzegał, wydobywającym się kilkanaście dni wcześniej dymem i popiołem, dlatego część mieszkańców zdołała opuścić miasto.
Niestety, około 2000 osób zginęło, a przyczyną ich śmierci było głównie zaczadzenie. Zniszczeniu uległy zabudowania przysypane wielometrową warstwą popiołu i pumeksu.
W XVI wieku, w trakcie budowy kanału, natrafiono na starożytne napisy, a badania udowodniły, że pod ziemią znajdują się ruiny miasta. W 1748 roku rozpoczęto prace wykopaliskowe i badania, ale dopiero ponad 100 lat później (około 1860 roku) usystematyzowane działania podjął Giuzeppe Fiorelli.
Dzięki temu odkryto dzieła sztuki (m.in. rzeźby, portrety, malowidła ścienne, mozaiki), zrekonstruowano układ urbanistyczny miasta i niektóre domostwa. Odsłonięto też sklepy, warsztaty, teatr, forum z bazyliką, kurią i innymi świątyniami, termy, amfiteatr, koszary gladiatorów i inne obiekty.
Niesamowite wrażenie, począwszy od wykopalisk aż do współczesności) robią odlewy ciał mieszkańców, odtworzone specjalnie opracowaną techniką.
Mimo upływu lat odkrywanie historii trwa nadal, a Pompeje są miastem niezwykłych śladów przeszłości.
Wezuwiusz – leży we Włoszech, na Półwyspie Apenińskim, nad Zatoką Neapolitańską. Archeolodzy (po skałach) określają jego wiek na około 200 tysięcy lat. To jedyny czynny wulkan w lądowej części Europy.