W baroku wykorzystywane były wszystkie rodzaje literackie wyróżnione przez Arystotelesa, a co za tym idzie, popularne stały się różnorodne gatunki. Barok to bowiem wielokierunkowość.
Tak więc mamy do czynienia z dramatem, występują tragedia Shakespeare’owska (Makbet, Hamlet) – nowatorska i odmienna od klasycznej – zrywa z zasadą trzech jedności, z zasadą decorum (odpowiedniości języka i gatunku), miesza estetyki (sceny tragiczne i komiczne), wprowadza na scenę duchy (brak realizmu) i tłum. Tragizm postaci nie wynika z ciążącego nad nimi fatum, a z ich wnętrza (rozterek i wyborów). Mamy do czynienia także z elementami etyki chrześcijańskiej (nagroda za dobro, kara za zło). Obok tragedii występuje także tragikomedia, np. „Cyd”, z zachowaną zasadą 3 jedności, zasadą decorum, osadzona w konwencji klasycznej realności (brak duchów, ingerencji złych mocy); oraz komedia, np. Moliera „Świętoszek” i „Skąpiec”. To komedie „intrygi” i „charakteru”. Występuje tu komizm: postaci, języka, sytuacji; wyeksponowanie pewnych cech (skąpstwo) i przywar (obłuda, zakłamanie). Oba utwory mają optymistyczną wymowę.
Jeśli chodzi o epikę, możemy doszukać się w baroku klasycznej powieści „Don Kichot”, pamiętników J. Ch. Pasek – zakładających wybór wydarzeń przez autora, subiektywizm, ale także oddających ówczesne realia. Są także listy Jana III Sobieskiego do Marysieńki – w których obowiązuje adekwatność stylu do treści, specyficzna budowa (zwrot do adresata itp.). Mamy także do czynienia z eposem, np. „Transakcja wojny chocimskiej” Potockiego. Rozpoczęta wzniosłą inwokacją, powstała na 50 rocznicę zwycięstwa nad Turkami, opisuje wydarzenie przełomowe, przedstawia herosów i bohaterów (Chodkiewicz), zawiera szczegółowe opisy, wskrzesza sarmacką tradycję narodu – patriotyzm i waleczność.
Liryka baroku to także ogromna różnorodność. Od poezji metafizycznej (Naborowski), zajmującej się miejscem człowieka we wszechświecie, jego kondycją psychiczną i rozterkami; poprzez poezję miłosną, dworską (A. Morsztyn), omawiającą uczucia, zmysłowość, żądze ścierające się w duszy ludzkiej; do poezji „światowych rozkoszy” (A. Morsztyn), opisującej to, co ziemskie, doczesne, radosne i przyjemne (z zachowaniem umiaru i błogosławieństwem bożym).
W twórczości barokowej pojawia się także skomplikowana forma sonetu („Do trupa” lub Sępa-Szarzyńskiego).
[AW]