Michał de Montaigne
(28 lutego 1533, Château de Montaigne, Saint-Michel-de-Montaigne, Francja – 13 września 1592, Château de Montaigne, Saint-Michel-de-Montaigne, Francja)
Francuski pisarz i filozof-humanista, jeden z głównych przedstawicieli renesansu.
Myśliciel, wyznawca koncepcji życia i szczęścia ludzkiego.
Największym dziełem tego pisarza i moralisty jest zbiór rozmyślań nad sensem życia i szczęścia ludzkiego “Próby”.
Autor dokonuje w nim autoanalizy psychicznej i moralnej, dlatego też tekst (składają się nań trzy księgi) ma charakter swoistego dziennika życia wewnętrznego, intymnego, zbliżonego do eseju. Poglądy myśliciela nie mają charakteru systemu filozoficznego, to, co proponuje jest raczej zachętą do medytacji, aby “poznać siebie, nauczyć się dobrze żyć i dobrze umrzeć”.
Najważniejsze pouczenia Montaigne brzmią:
- życie ludzkie powinno być łatwe, przyjemne, praktyczne, ale przede wszystkim rozsądne;
- człowiek winien być niezależny, a to osiągnie dzięki sceptycyzmowi;
- również do śmierci należy podchodzić bez emocji, bo strach przed nią przeszkadza w korzystaniu z życia, które przecież stanowi najważniejszą wartość;
- system wychowawczy winien być oparty na łagodności i odwoływaniu się do inteligencji ucznia;
- inteligencja gwarantuje poprawne rozumowanie, które umożliwia dotarcie do prawdy, natomiast rozbudzona świadomość zmierza do dobra;
W dziedzinie polityki i religii Montaigne jest konserwatystą i zwolennikiem irenizmu.