Skutkiem rewolucji francuskiej (1789) i wojen napoleońskich w całej Europie zapanował chaos, który objął wszystkie dziedziny życia, także i sztukę, żegnającą się z erą klasycyzmu i wchodzącą w okres romantyzmu. Artyści tego okresu cenili sobie prawo do nieskrępowanego wyrażania własnych emocji. Wiele kompozycji zainspirowanych było literaturą, np. dziełami Dantego, Szekspira, Goethego, a nawiązywały najczęściej do konkretnych miejsc i starały się wywołać u słuchaczy określony nastrój.
Kompozytorzy romantyczni to:
- Franz Schubert (1797-1828), Niemiec, kompozytor pieśni, wybitny twórca symfonii, kwartetów smyczkowych, sonat fortepianowych, pieśni, w których do akompaniamentu wykorzystywał fortepian,
- Robert Schumann (1810-1856), Niemiec uważany za naśladowcę Schuberta, autor pieśni w jeszcze większym stopniu przepełnionych emocjami i dramatyzmem. Typowy romantyk, nawiązujący w swej muzyce do życia prywatnego, twórca nastrojowych pieśni i utworów fortepianowych,
- Fryderyk Szopen (1810-1849), Polak, związany z paryską awangardą artystyczną, tworzył muzykę zróżnicowaną, najczęściej na fortepian, dzieła dynamiczne obok kompozycji niezwykle spokojnych, mazurki,
- Franciszek Liszt (1811-1886), Węgier, prekursor nowej techniki gry na fortepianie, od małego uważany za geniusza, grał na tronie francuskiego króla, zyskał miano „pierwszego pianisty Europy”, propagował współczesną szkołę kompozycji, nowator w zakresie harmoniki i faktury, dokonywał transkrypcji na fortepian utworów orkiestrowych i operowych, zafascynowany narodową twórczością ludową, tworzył rapsodie węgierskie, fantazje, utwory symfoniczne,
- Niccolo Paganini (1782-1840), Włoch, skrzypek i kompozytor, tak doskonały, że podejrzewano go o konszachty z diabłem, kompozytor o niebywałej sile oddziaływania na publiczność, jego życiorys, pełen skandali i romansów, w pełni odpowiadał za potrzebowaniom epoki i inspirował wielu późniejszych artystów, oczarowany nim był F. Szopen, który słuchał Paganiniego podczas koncertu w Warszawie w 1829 roku, najsłynniejszy jego utwór to „Kaprys a-moll nr 24”,
- Hektor Berlioz (1803-1869), Francuz, „szalony Hektor”, tworzący dzieła niesamowite, z nowym motywem w muzyce (np. niespełniona miłość zakończona morderstwem),
- Felix Mendelssohon (1809-1847), nazywany „genialnym rzemieślnikiem”, twórca uwertur, koncertów i kwartetów smyczkowych.