Utwór jest wielką metaforą ludzkiego losu – ilustracją pogoni za szczęściem, które okazuje się złudą.
Żagiel łodzi Santiago | „Żagiel był wylatany workami od mąki, a zwinięty wyglądał jak sztandar nieodmiennej klęski”, dla niektórych rybaków to główny bohater opowieści był chodzącym symbolem porażki. Chociaż płachta była bardzo stara, to wciąż sprawna, dzięki niej Santiago mógł wypłynąć wystarczająco daleko, by złowić swojego marlina. Podobnie jak żagiel, starzec sprawdził się podczas swojej próby. |
Maszt łodzi Santiago | Niesiony na ramieniu przypominał krzyż, który niósł Chrystus: „Wyjął maszt, zwinął żagiel i obwiązał go. Następnie zarzucił maszt na ramię i zaczął wspinać się na brzeg. Symbolizuje brzemię człowieka, ciężar życia, który każdy musi dźwigać na swoich barkach. |
Dłonie Santiago | Krwawiące dłonie to oznaka, jaki znosił Santiago. Poza głębokimi ranami były trapione przez skurcze. Można odnieść to do słabości ludzkiego ciała, jego kruchości. Bohater musiał wznieść się ponad własne cierpienie, by osiągnąć swój cel. |
Wielki DiMaggio | Doskonały baseballista, idol rybaka, dla niego symbol odwagi i wytrzymałości, wzór do naśladowania. . Pomimo ciężkiej kontuzji zawodnikowi udało się powrócić na boisko i poprowadzić swoją drużynę do zwycięstwa. |
Lwy ze snu Santiago
|
Jedyny obraz, który pojawiał się we śnie rybaka, lwiątka bawiące się na plaży symbolizują tęsknotę Santiago do dawnych dni oraz siłę i idealizm, które są powiązane z młodością. |
Chłopiec | Podobnie jak lwy symbolizuje młodość, przyjaźń, Santiago częściej wzdycha do Manolina, niż do Boga, ponieważ młodzieniec dodaje mu siły i nadziei. |
Taras | Wielkiej symboliki nabiera w ostatniej scenie opowiadania, gdy pozostałości zjedzonego przez rekiny marlina dryfują u jego brzegu, a turyści niesłusznie myślą, iż szkielet należał on do rekina. Miejsce to odzwierciedla społeczeństwo, w którym Santiago był niezrozumiany, wyśmiewany i żałowany. |
Morze | Symbolizuje świat wokół, potrafi być przerażające, lecz Santiago kocha je, szanuje i traktuje jak kobietę. Santiago mawiał o oceanie: „Jest dobry i bardzo piękny. Ale umie też być okrutny, a przychodzi to nagle (…)”. |
Rekiny | Symbol destrukcji, zniszczenia, ucieleśniają wszystko to, co uniemożliwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu. Symbolizują potęgę natury. |
Marlin | Wspaniała ryba symbolizuje idealnego przeciwnika. W świecie, w którym „wszystko w jakiś sposób zabija wszystko inne” Santiago czuł wielkie szczęście, że los zetknął go z rywalem, który zmusił go wykrzesania z siebie wszystko, co najlepsze w człowieku. |