Przecinek

Przecinek to najczęściej (obok kropki) używany znak interpunkcyjny.

Przecinek:

  • Stawiamy przed spójnikami: a, ale, bo, chociaż, choć, czy, dlatego, gdy, gdyż, jednak, jeśli, jeżeli, lecz, mimo że, natomiast, ponieważ, toteż, więc, zaś, zatem, że, żeby,
  • Stawiamy przed spójnikami wyjaśniającymi: czyli, to jest, to znaczy, innymi słowy,
  • Oddzielamy przecinkiem zdania składowe w zdaniu złożonym podrzędnie,
  • W zdaniu współrzędnie złożonym przecinek występuje przed spójnikami w zdaniach przeciwstawnych i wynikowych,
  • Stawiamy przecinek w zdaniach z imiesłowowym równoważnikiem zdania (np. Tańcząc, obserwował innych bawiących się),
  • Zawsze oddzielamy przecinkiem imiesłowowy równoważnik zdania(nawet w przypadku, gdy składa się tylko z imiesłowu przysłówkowego) od zdania nadrzędnego,
  • Stawiamy przecinek przed wyrazami i wyrażeniami powtarzanymi,
  • Oddzielamy przecinkiem równorzędne wyrazy połączone bezspójnikowo, (np. Basia, Grażyna, Agnieszka spotkały się we wtorek), podobnie jak zdania współrzędne połączone także bezspójnikowo (np.Kuba wyjechał na ulicę, zatrzymał rower, poczekał na zielone światło i wówczas przeszedł na drugą stronę ulicy),
  • Stawiamy przecinek w zdaniach z wyrazami i wyrażeniami występującymi w wołaczu,
  • Stawiamy przecinek po wyrazach wyrażających okrzyk, (np. Jej, słyszysz mnie człowiek?),
  • Oddzielamy przecinkiem wtrącenia (np. Dzisiaj, jak powiedziałam wcześniej, wyjeżdżamy na ognisko).

Nie stawiamy przecinka przez spójnikami, w zdaniach złożonych współrzęnie łącznych i rozłącznych:

  • ani,
  • ni,
  • i,
  • oraz,
  • czy,
  • albo,
  • lub,
  • bądź,
  • tudzież .

Wyjątki:

  • Przed spójnikami „a” i „czy” nie stawiamy przecinka, jeśli spójniki łączą dwa człony współrzędne (np. Podać kawę czy herbatę),
  • Stawiamy przecinki przed wszystkimi spójnikami powtarzającymi się w zdaniu (Ani Julki, ani Kuby nie ma teraz w Kielcach).
  • W połączeniach wyrazowych typu: mimo że, pomimo że, chyba że, zwłaszcza że, tym bardziej że, przecinek zostaje przesunięty przed pierwszy wyraz,
  • Stawiamy przecinek przed porównaniami wprowadzanymi wyrazami: jak, jakby, niż, jako, niczym, niby.