Oryginalny pomnik stoi tuż u podnóża sandomierskiej Starówki, pomiędzy zamkiem a bazyliką. Zajmuje kilkanaście metrów kwadratowych, a składa się z granitowych bloków i otaczających je głazów. Główny, największy głaz posiada wyryty napis „Mieszkańcom Ziemi Sandomierskiej, ofiarom II wojny światowej. Społeczeństwo”. Pomnik jest hołdem dla wszystkich mieszkańców Ziemi Sandomierskiej, którzy stracili życie w czasie II wojny światowej.
Budowę pomnika rozpoczęto w roku 1986, perypetie związane z nim i władzami spowodowały, że prace fizyczne i liternictwo wykonywali bezinteresownie twórcy, m.in. projektant pomnika, artysta rzeźbiarz Maciej Szańkowski, ktory sam też przez dwa miesiące od rana do późnego wieczora zestawiał go, wykonując najcięższe prace. Stroną techniczną zajmował się inż. Kazimierz Socha, pracując ciężko fizycznie