IPN to instytut wyjątkowy, którego działalność obejmuje szereg dziedzin (np. gromadzenie archiwaliów, działalność edukacyjna, naukowa i popularyzacyjna). Powstał 19 stycznia 1999 roku na mocy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 roku.
W ramach Instytutu działają:
- Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu,
- Biuro Lustracyjne,
- Archiwum IPN,
- Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa,
- Biuro Poszukiwań i Identyfikacji,
- Biuro Edukacji Narodowej,
- Biuro Badań Historycznych.
Delegatura IPN w Kielcach mieści się przy alei Na Stadion 1.