W liturgii kościoła uroczystość Bożego Ciała (inaczej – Święto Ciała i Krwi Pańskiej) należy najważniejszych świąt. Obchodzone jest w kościele katolickim od 1246 roku. Ustanowił je biskup Robert dla diecezji Liege w Belgii, a papież Urban IV w 1264 r. wprowadził to święto bullą „Transiturus” dla całego Kościoła.
Termin został wyznaczony na czwartek w oktawie Trójcy Przenajświętszej. Niestety, śmierć papieża Urbana IV spowodowała, że jego bulla w tej sprawie nie została ogłoszona. Uczynił to dopiero papież Jan XXII w 1317 roku.
Głównym akcentem tego święta jest procesja po ulicach. Pierwsze wspólne procesje zapoczątkowali wierni w Kolonii w Niemczech w latach 1265 roku. Podczas procesji niesiono Najświętszy Sakrament. Pod koniec XV w. procesje w uroczystość Bożego Ciała były już powszechne w wielu krajach Europy, min. W Niemczech, Anglii, Francji, w północnych Włoszech i w Polsce.
Procesje Bożego Ciała traktowano jako manifestacją wiary.
Geneza święta:
Boże ciało wiąże się z objawieniem błogosławionej Julianny Cornillon (1193-1258) z Francji, któremu ukazywała się jej jasna tarcza księżyca z ciemną plamą. Wytłumaczono to jako znak, że w liturgii kościoła brakuje święta z Najświętszym Sakramentem i jako Bożą wolę do ustanowienia tego święta.
Cel obchodów:
Celem jest publiczne i wspólne wyznanie wiary w obecność Jezusa Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, oddanie Mu czci i podziękowanie za łaski płynące przez ten Sakrament, a także przeproszenie Chrystusa za grzechy , które wierni popełniają.
Obchody Bożego Ciała w Polsce
W Polsce Boże Ciało obchodzi się w czwartek po oktawie Zesłania Ducha Świętego. Jest to święto ruchome wypadające zawsze 60 dni po Wielkanocy Po raz pierwszy obchodzono Boże Ciało w diecezji krakowskiej w 1320 roku z inicjatywy biskup Nankera. Podczas procesji zatrzymywano sięprzy 4 ołtarzach, które są stacjami procesyjnymi.
Zachowały się także zapisy o obchodach Bożego Ciała w XIV wieku także w Płocku. Przyjęty został powszechnie zwyczaj odprawiania w Boże Ciało mszy świętej w obecności wystawionego Najświętszego Sakramentu.
Konferencja Plenarna Episkopatu Polski 17 lutego 1967 r. zmodyfikowała obrzędy procesji Bożego Ciała, wprowadzając w całej Polsce nowe modlitwy przy każdym z czterech ołtarzy oraz czytania z czterech Ewangelii, tematycznie związanych z Eucharystią.
Od chwili przemian ustrojowych, (1991), w procesjach Bożego Ciała w Warszawie obok prymasa Polski kardynała Józefa Glempa brali udział członkowie najwyższych władz państwowych z ówczesnym prezydentem Lechem Wałęsą.
Z uroczystościami Bożego Ciała wiązały się różne wierzenia ludowe. Szczególne własności (zdrowotne) przypisywano zebranym kwiatom i gałązkom, które zdobiły ołtarze.
Na trasie przemarszu procesji powstają piękne ołtarze, które najczęściej nawiązują do wydarzeń, które są ważne dla Kościoła i kraju w danym roku.
W Polsce Boże Ciało jest dniem ustawowo wolnym od pracy.
K.M.