- „Dzienniki ” stanowią bogate źródło informacji o młodości pisarza.
- Obejmują lata 1882 – 1889, pomiędzy 18 a 27 rokiem życia Żeromskiego.
- Zapisywał swoje refleksje w notesach i do dziś nie wiadomo ile ich zapisał, brak jest numerów poszczególnych z nich.
- Stanowią dokument literacki, będący zapisem refleksji na temat przeczytanych książek, doświadczeń domowego nauczyciela, kontaktów z literaturą i sztuką w okresie pobytu w Warszawie oraz losów bohaterów rzeczywistych i literackich, będących dla pisarza wzorem.
- Ma czytelnik obraz formowania się osobowości pisarza, dorastanie do roli twórcy, krystalizację poglądów politycznych i społecznych oraz dojrzewanie erotyczne.
- Jest to autobiograficzna powieść życia, której autor nie zamierzał drukować.
- Znaleźć też czytelnik może opis patriotycznych refleksji, ofiarnych bojowników o wyzwolenie narodowe i społeczne, przykłady przywiązania i tęsknoty pisarza do rodzinnej ziemi czy prostego ludu.
- W testamencie podarował „Dzienniki” Pen Clubowi i rodzinie z możliwością udostępnienia po 50 latach, poszczególne tomiki znalazły się w depozycie Biblioteki Narodowej, przekazane prze p. Żeromskie (żonę i córkę).
- Dziennik (pamiętnik) – zapis bieżących wydarzeń i przemyśleń; relacja odtwarzająca wydarzenia autentyczne, w których autor uczestniczył lub był ich naocznym świadkiem; także zapis poglądów i opinii autora, wyznań osobistych i przeżyć wewnętrznych; posiada kompozycję chronologiczną, dominuje narracja w pierwszej osobie, utożsamiająca osobę narratora z bohaterem („Przewodnik encyklopedyczny. Literatura Polska” Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1985).