Naruszewicz Adam

Adam Tadeusz Stanisław Naruszewicz

(20 października 1733, Polesie – 8 lipca 1796, Janów Podlaski)

 

Poeta nurtu klasycystycznego w literaturze polskiego Oświecenia.

Jezuita, nadworny historyk i poeta, dramatopisarz i tłumacz, biskup smoleński w latach 1788-1790, biskup łucki w latach 1790-1796, sekretarz Rady Nieustającej w latach 1781-1786, pisarz wielki litewski w latach 1781-1788, senator.

Od 1770 roku związany z dworem króla Stanisława Augusta.

Uczestnik obiadów czwartkowych.

propagator Konstytucji 3 Maja, po przystąpieniu króla do targowicy wycofał się z czynnego życia politycznego.

Redaktor „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych” (1771-1777).

Opracował „Historię narodu polskiego” do roku 1386, na zlecenie króla, kierował grupą zbierającą dalsze materiały do 1763 roku.

Krytyczny wobec sarmatyzmu szlacheckiego.

Charakterystyczne cechy jego dzieł to:

  • różnorodność wzorów i tendencji,
  • bogaty, plastyczny język,
  • łączenie różnych form literackich,
  • panegiryzm,
  • retoryczność.

WYBRANA TWÓRCZOŚĆ:

  • „Historia Karola Chodkiewicza” ,
  • „Gwido, hrabia Blezu”,
  • „Wiek zepsuty”
  • „Do bizuna”,
  • „Na śmierć Augusta III „,
  • „Wiersz do Księcia Adama Czartoryskiego, generała ziem podolskich, z cudzych krajów do ojczyzny szczęśliwie powracającego”,
  • „Do króla Jegomości w dzień urodzin Jego”,
  • „Satyra o prawdziwym szlachectwie”, „
  • „Oda do ojczyzny z okazji niesłychanego przypadku Jego Królewskiej Mości”,
  • „Wieśniak do poety dziennego”,
  • „Opatrzność życia i zdrowia”,
  • „Chudy literat”,