- Żydzi osiedlali się w wielu krajach środkowej i wschodniej Europy.
- Mieszkali w osadach o zwartej budowie.
- Nazywały się one sztetlami (z jidysz = miasteczko lub mała społeczność zachowująca żydowską tradycję i kulturę)).
- Utrzymywali się z rzemiosła, drobnego handlu, uprawy ziemi i hodowli.
- Żydzi na terenach polskich byli już od okresu średniowiecza.
- Polska (z hebrajskiego Po-lin) postrzegana była jako ziemia obiecana, miejsce spokojnego życia i tolerancji.
- Społeczność żydowska, zwłaszcza w małych miasteczkach, słabo asymilowała sie z ludnością tubylczą (Polakami, Białorusinami czy Ukraińcami).
- Funkcjonowali więc Żydzi jak grupa odrębna językowo, religijnie i kulturowo.
- Sztetle zniknęły w wyniku Holocaustu Żydów w okresie II wojny światowej.
Portretowaniem takich miejsc w literaturze i malarstwie zajmowali się m. in. następujący artyści:
- Marc Chagall (1887-1985), malarz i grafik żydowskiego pochodzenia posiadający obywatelstwo rosyjskie i francuskie, przedstawiciel kubizmu i internacjonalizmu w malarstwie.
- Isaac Bashevis Singer (1902- 1991), polski i amerykański pisarz żydowski tworzący głównie w języku jidysz, dziennikarz. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1978, od 1935 roku żyjący w Stanach Zjednoczonych.
- Julian Stryjkowski, nazwisko rodowe Rosenmann (1905-1996), filolog polski i pisarz żydowskiego pochodzenia, doktor nauk humanistycznych, prozaik, autor opowiadań, dramaturg i dziennikarz.
- Julian Tuwim (1894-1953), polski poeta żydowskiego pochodzenia, pisarz, autor wodewili, skeczy, librett operetkowych i tekstów piosenek, jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego.