„Wilk i baranek” Stanisława Trembeckiego

  • Bajka narracyjna, wydana w czasopiśmie „Zabawy Przyjemne i Poży­teczne” .
  • Już w pierwszej linijce poznaje czytelnik powiedzenie, że silniejszy zawsze uważa swoje zdanie za ważniejsze.
  • Narrator wyjaśnia to w dłuższej wypowiedzi.
  • Przestrzega przed bezmyślnym zawieraniem znajomości, bo pozory bardzo często mylą.
  • Trudno w takiej sytuacji rozpoznać – kto jest wrogiem, a kto prawdziwym przyjacielem,
  • Udowadnia słuszność powiedzenia na przykładzie rozmowy wilka z barankiem.
  • Wilk szuka zaczepki, krytykuje, że baranek pijąc wodę mąci źródło.
  • Nie przyjmuje żadnych wyjaśnień baranka.
  • Głodny mści się na bezbronnym baranku.
  • Utwór  sylabiczny nieregularny, wzorowany na utworach La Fontaine’a.
  • Twórca wykorzystał wyrazy potoczne, gwarowe, niektóre rzadkie.

Racja mocniejszego zawsze lepsza bywa,
zaraz wam tego dowiodę.
Gdzie bieży krynica żywa,
poszło jagniątko chlipać sobie wodę.
Wilk tam na czczo nadszedłszy, szukając napaści,
rzekł do baraniego syna:
»A któż to ośmielił waści,
że się tak ważysz mącić mój napitek?
Nie ujdzie ci bezkarnie tak bezecna wina«.
Baranek odpowiada, drżąc z bojaźni wszytek:
»Ach, Panie dobrodzieju! racz sądzić w tej sprawie
łaskawie.
Obacz, że niżej ciebie, niżej stojąc zdroju,
nie mogę mącić Pańskiego napoju«.
»Co? jeszcze mi zadajesz kłamstwo w żywe oczy?
Poczkaj-no języku smoczy.
Przed rokiem zelżyłeś mnie paskudnemi słowy«.
»Ja zaś? jeszczem i na to poprzysiąc gotowy,

że mnie zeszłego roku nie było na świecie«.
»Czy ty, czy twój brat, czy który twój krewny,
dość, że tego jestem pewny,
że wy mi sławę szarpiecie.
Wy, pasterze i z waszą archandryją całą,
szczekacie na mnie, gdzie tylko możecie,
muszę tedy wziąć zemstę okazałą«.
Po tej skończonej perorze
capes jak swego i zębami porze.