- Przeciwieństwo między głoskami, z którym w parze idzie zróżnicowanie funkcjonalne wyrazów i ich form, np. w języku polskim opozycja t:d w wyrazach tom-dom.
Rozróżnia się 3 rodzaje opozycji fonologicznych:
- prywatywne, oznaczające różnice zachodzące między dwoma fonemami, polegaj ace na tym, że jeden fonem jest scharakteryzowany obecnością, a drugi brakiem, jednej i tej samej cechy, np. dźwięczności: – bas-pas,
- stopniowe, których człony przeciwstawiają sie sobie równym stopniem natężenia tej samej cechy, np. opozycja samogłoskowa: u:o:a co do stopnia donośności,
- równorzędne, opierają się na przeciwieństwie dwóch różnych, ale funkcyjnie równorzędnych cech, np. p:t są równorzędne jako spółgłoski bezdźwięczne i zwarte, a przeciwstawne co do miejsca artykulacji.