- Współczesna sentymentalna powieść psychologiczna z 1987 roku.
- Bohiń to nazwa majątku Platerów na Litwie, w którym gospodarowali Konwiccy po konfiskacie rodzinnych Miłowid, przekazanych po upadku powstania styczniowego przez władze Rosjaninowi Korsakowowi.
- Utwór jest próbą pokazania losów przodków Konwickiego sprzed dwóch pokoleń, zwłaszcza babki Heleny Konwickiej.
- Nawiązuje do walk narodowowyzwoleńczych, sięgających do powstania styczniowego.
- Wprowadza motyw konspiracji i konieczności wykonania wyroku, z różnymi konsekwencjami w dalszych losach poszczególnych postaci.
- Ukazuje litewski krajobraz lat dziecinnych pisarza „Wileńszczyznę jako krainę wiecznej szczęśliwości”.
- Osią akcji powieściowej jest romans szlachcianki – Heleny Konwickiej – z dawnym powstańcem Żydem Eliaszem z Bujwidz, w kilkanaście lat po upadku powstania (przełom lata – jesieni 1875).
ELEMENTY AUTOBIOGRAFICZNE W POWIEŚCI
Rodzina Konwickich po narodowej i własnej tragedii z lat powstańczych i jej przedstawiciele to:
- Michał, milczący ojciec Heleny, który po tragedii powstania i utracie majątku rodzinnego postanowił przemówić dopiero wówczas, gdy ojczyzna będzie wolna,
- Helena, panna, liczy już 30 lat, wierna swej pierwszej miłości do powstańca, Piotrusia Pieślaka, ktory zginął w pobliskich lasach.
Przyjaciele i znajomi rodziny:
- Hrabia Aleksander Broel Plater, właściciel Bohinia, starający się o rękę Heleny,
- Ksiądz Siemaszko, proboszcz parafii bujwidzkiej, będący pod obserwacją „władzy” za udział w dawnym białoruskim ruchu niepodległościowym,
- Edward Korsakow, szlachcic z Litwy, uważany za narodowego zdrajcę wysługującego się władzy, gdyż z carskiego nadania otrzymał Miłowidy skonfiskowane Konwickim,
- Wissarion Josifowicz Dżugaszwili, Gruzin, policjant, przedstawiciel miejscowej władzy, bardzo gorliwie wypełnia swe obowiązki, szczególnie żarliwie tropi obywateli podejrzanych lub nieznajomych,
- Grigorij Aleksandrowicz Puszkin, domniemany syn poety Puszkina, pragnie osiedlić się wśród Polaków.
Służba i inni:
- Woźnica Konstanty,
- Służąca Emilka,
- Strzelec Ildefons,
- Chłopczyk o nazwisku Piłsudski, ktory pragnął zwiedzić Powstańcza Górę i przyjechał z ojcem do Bujwidz na odpust w Święto matki Boskiej Zielnej, czyli 15 sierpnia (stąd dokładna data początku akcji).