- Epos starożytnych Rzymian.
- Utwór powstał w latach 29-19 p.n.e.
- Wergiliusz był zwolennikiem polityki cesarza.
- Postrzegał go jako jedynego człowieka zdolnego do wyprowadzenia Rzymu z głębokiego kryzysu politycznego i społecznego.
- „Eneida” to rodzaj hołdu i uznania dla Augusta jako potomka mitycznego Eneasza.
- Utwór jest opowieścią o Eneaszu, praojcu starożytnych Rzymian.
- Historia znana była dużo wcześniej przez Wergiliuszem.
- Podstawowa wersja pochodzi prawdopodobnie z Grecji, dojrzałą formę nadano historii w Rzymie.
- Eneasz to wojownik trojański, syn Anchizesa i bogini Afrodyty.
- W „Iliadzie” Homera Eneasz porównany został z Hektorem pod względem bohaterstwa.
- U Homera historia Eneasza jest dobrze znana, proroctwo Posejdona z księgi XX zapowiada jego panowanie nad Trojanami, stąd prawdopodobnie historia o ucieczce Eneasza z płonącej Troi.
- Według tej legendy Eneasz osiadł na górze Ida w Troadzie i założył tam miasto.
- Pierwsze zapiski o założeniu miasta przez Eneasza w Italii pojawiły się w VI wieku p.n.e.
- Wspomniał o nim grecki poeta Stezychor.
- Dalsze wersji legendy mówiły, że Rzym założył Romulus, potomek Eneasza.
- Według innej, także popularnej wersji, Eneasz po upadku Troi udał się do Macedonii, później na Sycylię, by osiąść ostatecznie na wybrzeżu Lacjum w Italii.
- Król Latynu, początkowo chciał z nim walczyć, ale w końcu oddał mu swoją córkę Lawinię za żonę.
- Od jej imienia pochodzi nazwa Lawinium, miasta założonego przez Eneasza.
- Ze związku z Lawinią urodził się syn Askaniusz (w Eneidzie jest synem trojańskiej żony Eneasza – Kreuzy).
- Państwo Eneasza napadł król Rutulów, któremu kiedyś przyrzeczono rękę Lawinii.
- Eneasz pokonał go, razem ze sprzymierzonymi Etruskami.
- Po wygranej bitwie Eneasz zniknął.
- Po 30 latach, po założeniu Lawinium syn Eneasza założył Alba Longę.
- W Albie przyszły na świat bliźniaki Remus i Romulus.
- Ich ojcem był Mars, matką westalka Rea Sylwia, córka potomka Eneasza Amuliusza.
- Główny bohater „Eneidy” posiada cechy idealnego władcy (mądrość, sprawiedliwość, zdolność podejmowania decyzji, dbałość o dobro i szczęście narodu).
- Postać Eneasza utożsamiana jest z cesarze, Augustem, wychwalanym przez Wergiliusza.
- Wg poety Eneasz to potomek bogów, którzy się nim nieustannie opiekowali.
- Szczególną pieczę sprawował nad nim Jowisz.
- Posłannictwem Eneasza było stworzenie podwalin pod wielkość Rzymu.
- W ” Eneidzie” potwierdziła się też teza uzasadniająca panowanie Rzymu nad innymi narodami, o czy decydowały względy moralne.
- „Eneida” składa się z 12 pieśni.
- Dzieli się na dwie zróżnicowane tematycznie części.
- Pierwsza nawiązuje do „Odysei”, druga do „Iliady”.