Aleksander Sołżenicyn
(11 grudnia 1918, Kisłowodzk, Rosja – 3 sierpnia 2008, Moskwa, Rosja)
Młody twórca był świadkiem przejęcia władzy przez Stalina i przekształceń w pierwszym na świecie państwie o ustroju komunistycznym, Związku Radzieckim.
Uczył się i studiował w Rostowie.
W czasie II wojny światowej służył w wojsku, awansował do stopnia kapitana, w 1945 roku został aresztowany za niepochlebne uwagi na temat Stalina w prywatnym liście.
Więzień radzieckich obozów przymusowej pracy, łagrów, w latach 1945-1953.
Następnie został skazany na wyjazd w głąb ZSRR na trzy lata.
Obserwator wielu .
Cierpienia i krzywda dotknęły go osobiście.
Jego książki, pisane już na wolności, władza radziecka uznała za wrogie i szkodliwe.
Po przejęciu władzy przez N. Chruszczowa wyszedł z więzienia i został zrehabilitowany.
Pracował jako nauczyciel, w 1962 roku za zgodą samego Chruszczowa ukazała się pierwsza powieść Sołżenicyna „Jeden dzień Iwana Denisowicza” (relacja z przebiegu jednego dnia skazańca w obozie pracy), w magazynie literackim „Nowyj Mir”, w formie książkowej powieść ukazała się rok później.
Kolejnym utworem oficjalnie wydanym był zbiór opowiadań z 1963 roku.
W późniejszych latach pisarz publikował w obiegu nielegalnym, przez co unikał cenzury.
Część rękopisów przemycona została za granicę, w 1968 roku ukazała się w Niemczech powieść „Krąg pierwszy”, natomiast we Francji „Oddział chorych na raka”. Oba utwory oparte są na osobistych przeżyciach pisarza.
W 1970 roku został laureatem Nagrody Nobla, ale nie odważył się odebrać jej osobiście, obawiając się zakazu wjazdu do ojczyzny.
Za krytykę ustroju komunistycznego i ZSRR został deportowany z ZSRR (w 1974 roku). Początkowo mieszkał w Szwajcarii, później w USA, powrócił do ojczyzny w 1994.
Pierwszą żoną pisarza była Natalia Rieszetowska (urodzona w 1919 roku), drugi raz ożenił się z Natalią Swietłową (urodzoną w 1939 roku). Miał trzech synów.
- 1962 – Jeden dzień Iwana Denisowicza.
- 1963 – Dla dobra sprawy.
- 1969 – Ladacznica i niewinny.
- 1972 – Sierpień czternastego.
- 1973 – Archipelag Gułag.
- 1975 – Lenin w Zurychu.
- 1994 – Morelowe konfitury