- W literaturze nie obowiązuje zasadniczo logiczne kryterium prawdy.
- Podobnie jednak jak w filozofii, istnieją sądy i twierdzenia, które określają człowieka i jego miejsce w świecie zgodnie lub sprzecznie z naszymi wyobrażeniami.
- Tak więc poza tzw. sądami oczywistymi – istnieje prawda subiektywna, często weryfikowana.
- W podobny sposób rysuje się zasada prawdopodobieństwa.
- Istnieje bowiem jakieś ogólnospołeczne odczucie tego, co jest prawdopodobne lub nie, niezależnie od pojedynczych sądów i opinii.
- Jednakże nie są to opinie, które dają się jednoznacznie uzasadnić.
- Dotyczy to tzw. sfery cudowności w literaturze, która może być różnie kwalifikowana co do swego prawdopodobieństwa, w zależności od światopoglądu czytelnika.
- Oznacza to, że prawda i prawdopodobieństwo w literaturz4e są zawsze w jakimś stopniu umowne.
- Mają jednak ogromny wpływ na rozwój form literackich, zwłaszcza gatunków.
- Decydują też o stylu i poetyce dzieła.