- Prąd literacki, który najwcześniej pojawił się w latach 30. XX wieku w ZSRR.
- Po II wojnie światowej w różnym stopniu i w różnych latach upowszechniał się w państwach tzw. obozu socjalistycznego.
- W ZSRR głosił konieczność podporządkowania literatury tzw. „prawdzie społecznej”.
- Oznaczało to upartyjnienie literatury.
- Pierwszą powieścią , która ze znacznym wyprzedzeniem realizowała te założenia była „Matka” Maksyma Gorkiego (1906).
- W Polsce realizm socjalistyczny zadekretowano na słynnym zjeździe Związku Literatów Polskich (ZLP) w 1949 roku.
- W I połowie lat 50. XX wieku powstało mnóstwo utworów realizujących hasła realizmu socjalistycznego.
- Pokazywały one rzeczywistość w uproszczony, schematyczny i prymitywny sposób.
- Przykładem utwór „Traktory zdobędą wiosnę” W. Zalewskiego.
- Kierunek zaniknął po październiku 1956 roku.