Obejmuje wiele różnych nurtów i tendencji w sztuce XX wieku. Wyrósł z kierunków do siebie podobnych, takich jak: kubizm, futuryzm, impresjonizm. Za prekursora uznawany jest Wassily Kandinsky.
Ogólnie abstrakcjonizm to odrzucenie wszelkiego naśladownictwa natury i negacja obowiązujących kształtów czy perspektywy, a wprowadzenie zamiast nich plamy, pionu-poziomu. Znawcy przedmiotu w ramach abstrakcjonizmu wyróżniają różne nurty, które pojawiły się w różnych krajach europejskich i miały swoich przedstawicieli:
- abstrakcjonizm niegeometryczny, w ramach którego wskazuje się kinetyzm, malarstwo barwnych płaszczyzn,
- abstrakcjonizm geometryczny i zaliczany do niego suprematyzm,
- minimal art,
- optical art,
- konstruktywizm,
- neoplastycyzm,
- szkołę Bauhaus.
Poszczególne te nurty związane są z różnego rodzaju narodowościami i ugrupowaniami malarzy, jakie zawiązywały się w poszczególnych krajach europejskich. Neoplastycyzm popularny był w Holandii, a w Rosji konstruktywizm.
Znani abstrakcjoniści:
- Wassily Kandinsky,
- Jackson Pollock,
- Edvard Munch
- Sam Francis,
- Kazimierz Malewicz,
- Piet Mondrian,
- Władysław Strzemiński,
- Henryk Stażewski,
- Janusz Stern,
- Maria Jarema.