Pod koniec XVIII wieku i na początku XIX wieku, po raz kolejny, w dziejach cywilizacji zachodniej, architekci szukając wzorcó powrócili do sztuki klasycznej, czego rezultatem był nowy kierunek, nazwany neoklasycznym.
Do końca XVIII wieku pojawiały się budowle przypominające te – pochodzące ze starożytnego Rzymu i Grecji, choć nie zawsze ich twórcy byli wierni antycznym kanonom. Jednak koniec wieku XVIII przynióśł wiele nowych budowli, które doskonale odzwierciedlały antyczne wzorce, że ówczesny prąd w budownictwie zaczęto nazywać neoklasycyzmem.
Sprzyjały temu odkrycia archeologiczne zapomnianych miast antycznych, podróże – pozwalające twórcom oglądać starożytne budowle Włoch czy Grecji. Na rymku wydawniczym pojawiło się wwczas wiele albumóów obrazujących starożytne budowle.
Najwybitniejsi twórcy tego okresu to:
ANGLIA
- Robert Adam (1728-1792).
- John Nash (1752-1835).
- John Soane (1753-1837).
FRANCJA
- Claude-Nicolas Ledoux (1736-1806).
NIEMCY
- Karl Friedrich Schinkel (1781-1841).
USA
- James Gibbs (1682-1754).
- Thomas Jefferson (1743-1826).
- William Thornton (1759-1828).