Poezja barokowa eksponuje obecne w świecie sprzeczności i paradoksy:
- Człowiekowi jako najdoskonalszemu stworzeniu przypisana jest szczególna godność, a jednocześnie jego istnienie pełne jest lęku i niepewności,
- Człowiek nieuchronnie zmierza ku śmierci i nie wiej jaki sąd o nim sąd wyda Bóg, więc jaki sens mają jego czyny i starania, które podejmuje,
- Człowiek martwi się o swoje zbawienie, z drugiej strony bardziej zachwyca się otaczającym światem, ciałem i tym, co bada zmysłami,
- Człowiek jest nieustannie rozdarty między świętością a grzechem,
- Poddany jest władzy czasu, odczuwa przed nim lęk i jednocześnie stara się go oszukać i zignorować,m
- Interesuje się pokusami świata, bogactwem i sławą, z drugiej strony mówi o cnocie i bogobojnym życiu.