Brytyjskie powieściopisarki

Wybitne powieściopisarki pojawiły się dopiero w XIX wieku, co wynikało z uwarunkowań społecznych. Jednak w końcu kobiety uzyskały możliwość wypowiedzi w literaturze.

Powieść, bez względu na formę, ilustruje poglądy autora i ideologię epoki, a wiek XIX to czas przemian społecznych, które pozwoliły kobietom zaistnieć na niwie literackiej.

Pisarki podjęły temat pozycji społecznej kobiety, choć wywodziły się z różnych środowisk. Pojawiły się wówczas:

  • Jane Austen (1775-1817), pisała wykwintne komedię obyczajowe, oparte na własnych obserwacjach, ilustrowała życie codzienne, perypetie mężów na polowaniach, sprawnie prezentowała własne poglądy na życie, za pomocą inteligentnych dialogów, humoru i mądrości życiowych, napisała „Rozważna i romantyczna” (1811, „Duma i uprzedzenie” (1813, „Mansfield Park (1814), „Emma” (1815), „Perswazja” (1818).
  • Charlotte (1816-1855), Emily (1818-1848), Anna (1820-1849) Brontë, Charlotte zyskała sławę za życia, popularność przyniosły jej „Dziwne losy Jane Eyre” (1847), wcześniej z siostrami i bratem stworzyła serię opowieści o wyimaginowanym świecie, pisała pod pseudonimem Currer Bell.  Bohaterki jej powieści walczyły o własną tożsamość w świecie mężczyzn, starały się pokonać ból nieodwzajemnionej miłości, kierowały się głównie rozsądkiem, „rozumu” używając niejako z konieczności. Emily Brontë tworzyła pod pseudonimem Ellis Bell, jej najbardziej znana powieść to „Wichrowe Wzgórza” (1847), niezwykła opowieść o szaleńczej miłości adoptowanego dziecka, Heathcliffa, do przybranej siostry – Cathrine. Anna, najmłodsza z sióstr jest autorką powieści „Agnes Grey” (1847).
  • Elizabeth Gaskell (1810-1865), przyjaźniła się z siostrami Brontë, napisała biografię Charlotte po jej śmierci (Życie Charlotte Brontë” 1857), pełna energii, inteligentna i towarzyska, starał się poprzez pisarstwo pokazać problem ludzi biednych, chociaż nie utożsamiała się z żadną klasą społeczną, prowadziła działalność charytatywną na rzecz robotników, napisała: „Ruth” 1835, „Mary Barton” (1848), „Północ i Południe” (1855), a wszystkie jej dzieła są doskonałe warsztatowo. Pisała, jak sama to powiedziała, głownie dla pieniędzy.
  • George Eliot (1819-1980), prawdziwe nazwisko to Mary Ann Evans, w swoich książkach przeciwstawiała się konwenansom, odrzucała chrześcijaństwo, zakochała się w żonatym mężczyźnie i otwarcie o tym mówiła, co spowodowało, że spadła na nią fala krytyki, akcja jej utworów dzieje się, najczęściej, na prowincji, samo tło jej powieści niezwykle ważne, podobne jak opisy przyrody, jest autorką „’Middlemarch” 1872, „Adam Bede” 1859, „Młyn nad Flossą” 1860.

Warto pamiętać, że dotychczas życie społeczne  było zdominowane przez mężczyzn, dodatkowo obowiązywały konwenanse i sztywne etykiety.