W świecie lektur

Cykl składający się z powieści: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”. Akcja wszystkich opowieści obejmuje podobny okres 2 lat. Terenem akcji jest Polska, najczęściej Kresy Wschodnie. Kompozycja fabularna jest w zasadzie taka sama – na […]

Materia języka, do której pisarz sięga i która przekształca, dostosowując do własnych zamierzeń literackich. Każdy rodzaj sztuki ma jakieś tworzywo, jednak w przeciwieństwie do rzeźby, malarstwa czy muzyki, które korzystają z tworzywa naturalnego (kamień, farba, […]

Postać skupiająca charakterystyczne cechy utrwalonego wzoru. Jest reprezentatywną postacią dla jakiegoś środowiska. Cechy osobowościowe typu zmieniają się zależnie od epoki. Nieraz ulegają uogólnieniu. Typy charakterystyczne są dla komedii charakterów, westernów, farsy czy powieści realistycznej.

Utwory liryczne („Rozłączenie”, „Hymn”, „Testament mój”): motyw wędrówki, „choroba wieku”, smutek i melancholia, rozrachunek z życiem, przesłanie dla potomnych.

Z łac. = rozpowszechniony. Przekład Biblii z hebrajskiego i greckiego na łacinę. Dokonany na zlecenie papieża Damazego I. Autorem przekładu był św. Hieronim , a dokonał tego pod koniec IV wieku. Jest to przekład uznany […]

Jedna z właściwości utworu literackiego wg koncepcji Romana Ingardena (1893-1970). Utwór literacki składa się z 4 warstw: warstwy brzmień słownych, warstwy znaczeń, warstwy wyglądów, warstwy przedmiotów przedstawionych, takich jak świat powieściowy, postaci, tło itp. Wszystkie […]

Elementy jakościowej oceny utworu literackiego. Wartość i wartościowanie są ze sobą nierozerwalnie sprzęgnięte, jednakże różne orientacje literaturoznawcze różnie pojmują istotę samej wartości. Dla szkół o charakterze formalistycznym wartość będzie zawsze związana z estetyczną urodą utworu […]

Wędrówka ta trwała 40 lat, najpierw pod przewodnictwem Abrahama, następnie Mojżesza, idąc z ziemi egipskiej do ziemi Kanaan (dzisiejsza Palestyna) przez Morze Czerwone i Górę Synaj. Powołanie Abrahama i przymierze Boga z narodem wybranym. Oddanie […]

„Chłopi” jako epopeja to uniwersalna opowieść o ludziach, ich charakterach, uwikłaniu w rozmaite zależności. Powieść prezentuje: historię (dzieje rodziny Borynów, Paczesiów i innych), bohaterów (zbiorowego, tj. chłopów, indywidualnych, tj. Macieja Boryny, Antka, Hanki, Jagny), obraz […]