Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Pismo papieża. Ogłaszane po łacinie. Skierowane do biskupów oraz wiernych kościoła katolickiego. Dotyczy spraw wiary, moralności, sposobu życia. Tytuł bierze sie od pierwszych sło0w tekstu.

W dramacie antycznym część przedstawienia. Wypełnia się ją dialogami lub monologiem aktorów. Jest odpowiednikiem współczesnego aktu. W dramacie antycznym mogło być najwyżej 5 epeisodionów. Oddzielano je od siebie pieśniami chóru, które nazywano stasimonami.

Z greckiego oznacza napis. W starożytności i średniowieczu napis umieszczany na pomniku, budowli, grobowcu. W późniejszych czasach krótki wiersz. Nieraz był to fragment utworu , myśl umieszczana na początku dzieła. Obecnie nazywany jest mottem, dewizą, […]

Epigramat – krótki, zwięzły utwór poetycki. Wywodzi się z napisów wierszowanych umieszczanych na budowlach, przedmiotach użytkowych, dziełach sztuki, nagrobkach. Forma literacka epigramatu podejmowała różnorodną tematykę i tonację. Zachowała walor informacji o osobie, rzeczy, zdarzeniu. W […]

Epika – jeden z trzech rodzajów literackich. Cechy charakterystyczne: obecność narratora (osoby wypowiadającej się w utworze epickim), bohaterowie, fabuła, akcja, opisy, charakterystyka, dialogi, komentarze narratora.

Epika tworzona prozą, tj. tekstem ciągłym. Taką formę ma większość gatunków epickich, np. powieść., opowiadanie czy nowela.

Zapisana w formie wiersza. Zalicza się do niej takie gatunki, jak: epos czy poemat epicki.

Utwór pochwalny na część zwycięzcy. Ma charakter pieśni, którą wykonuje się podczas uczty albo w świątyni. W starożytności formą tą posługiwał się Simonides i Pindar. W Polsce sięgał po nią J. Kochanowski, Sz. Szymonowic, w […]

Epitafium – (pogrzebowy), nagrobek, napis na nagrobku lub żałobny utwór epigramatyczny, utrzymany w stylu takiego napisu. W starożytnej Grecji epitafiami były podniosłe mowy głoszone na cześć poległych w wojnach za ojczyznę. Gatunek literacki pochodzący z […]

Epitalamium – forma poezji okolicznościowej, pieśń weselna sławiąca nowożeńców. Pieśń wykonywana chóralnie. Później tak nazywano wszelkie utwory panegiryczne z okazji ślubu. Uprawiali ten gatunek Safona, Owidiusz, Teokryt. W literaturze polskiej znane są epitalamia J. Kochanowskiego, […]