Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Anakreontyk

Anakreontyk – poetycki utwór w tonacji optymistycznej,  głoszący pochwałę życia, miłości, śpiewu, biesiad, który odcina się od podejmowania tematów poważnych. Styl wzorowany na liryce greckiego poety Anakreonta. Nazwa gatunku pochodzi od greckiego poety Anakreonta z […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Analiza historycznoliteracka

Przedmiotem takiej analizy jest utwór poetycki. Poddawany jest dedukcji ze względu na treść, zawartość myślową, przesłanie autora kierowane do czytelników, formę wiersza, jego budowę, wersyfikacje, środki wyrazu artystycznego oraz styl poety. „Rozkłada się ” po […]

Brak grafiki
O języku na języku

Anapest

Pojęcie ma korzenie greckie, oznacza wybijany w odwrotnym kierunku. W metryce antycznej (mającej postać sylabiczno-iloczasową) stopa używana w pieśniach marszowych. Później wykorzystywana w tragedii greckiej w pieśniach chóru, nieraz w partiach  lirycznych. W wierszu syabicznym […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Anegdota

Anegdota – krótkie opowiadanie, przedstawiające charakterystyczne zdarzenie lub sytuację, wiążącą się często z konkretną osobistością historyczną. Najczęściej łączyła funkcję dydaktyczną z elementami humorystycznymi. Utwór zamknięty najczęściej puentą słowną lub fabularną, której celem jest wywołanie zaskakującego […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Anepigraf

Dzieło sztuki lub literatury, które nie posiada tytułu. Niekiedy oznaczane jest trzema gwiazdkami. Nieraz jako tytułu używa sie pierwszego wersu.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Annały

Najwcześniejsza forma historiograficzna. Prezentuje wydarzenia w porządku chronologicznym. Nie zawsze zabiega o doskonała formę literacką. Pojawiły się w starożytności, a rozpowszechniły w średniowieczu jako lakoniczne zapiski. Spisywane były bardzo często na marginesach tablic świąt ruchomych. […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Antecedencja

Termin związany z literaturą, o korzeniach łacińskich, oznaczający  wyprzedzenie. W utworach dramatycznych i narracyjnych dotyczy zdarzeń poprzedzających rozpoczęcie akcji. Bez opisu tych zdarzeń przebieg akcji byłby niezrozumiały. W dramacie pojawia się w prologu lub monologach […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Antyczny dramat [budowa]

Dramat antyczny zbudowany jest z następujących części: prolog, ekspozycja, naszkicowanie problemu (miejsce akcji, czas , problematyka), parodos, pieśń wchodzącego na scenę chóru, epeisodia (5), wypowiedzi aktorów, stasimony, pieśni chóru będące komentarzem akcji, eksodos, pieśń schodzącego […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Antydaktyl

Wiersz poezji antycznej. Składał się z dwóch sylab długich i jednej krótkiej.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Antyfona

Forma tekstu liturgicznego. Śpiewana przez chór na dwa głosy przemiennie. W kościele katolickim ten typ śpiewu pojawił się w IV wieku. Było to zapożyczenie z obrządku syryjskiego. W ścisłym rozumienie – krótki refren rozpoczynający i […]