Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poemat prozą

Gatunek liryki, który odrzuca normy  podziału na wersy. Charakteryzuje się wyrazistą kompozycją i rytmiką, bogatym słownictwem i metaforyką. Pierwszw utwory tego gatunku  tworzyli romantycy francuscy  (np. A. Bertrand, „Nocny Kasper”). W Liiteraturze polskiej warunki gatunku […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poemat satyrowy

Utwór mający formę monologu bohatera. Jest przykładem literatury dydaktycznej. Satyr pojawiając się wśród ludzi zaczął krytykować życie ludzkie. Przedstawiał również pewne wskazówki dotyczące konieczności zmian. Wzór takiego dzieła stworzył J. Kochanowski. Przykłady: „Satyr”, „Dziki mąż”.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poematy cykliczne

Poematy epickie pisane na wzór poematów homerowych. Tematykę do nich czerpano z podań bohaterskich. Tematy grupowały się wokół określonej tematyki. Najczęściej dotyczyły wojny trojańskiej czy wypraw Argonautów. Tworzyły tzw. cykle (gr. kyklos = koło, krąg) […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka

 Nauka o literaturze zajmująca się budową dzieła literackiego jako swoistej formy wypowiedzi, głownie jego uksztaltowaniem językowym. Nauka o środkach artystycznych, językowych i kompozycyjnych dzieł literackich, ich rodzajach, gatunkach i odmianach. W oparciu o długoletnią tradycję […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka generatywna

Odmiana poetyki opisowej. Poszukuje genezy gatunków literackich, Ustala wzorce gatunków. analizuje bardziej złożone struktury budowy.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka historyczna

Dział poetyki, ktory opisuje świadomość estetycznoliteracką (przejawiającą się w bogactwie i aktywności konkretnych epok). Analizuje rozwój różnych form literackich. Jest dziedziną bliską historii literatury. Funkcjonujący w danym okresie literackim zespół zasad, określających sposób tworzenia literatury, […]

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka lingwistyczna

Odmiana poetyki opisowej. Zajmuje się głównie badaniem językowego tworzywa tekstów literackich (np. wersologią czy stylistyką).

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka normatywna

Zespół zasad i norm (estetycznych reguł) tworzenia dzieła literackiego w obrębie określonego prądu literackiego. Wszystkie teksty teoretyczne, także traktaty antyczne (np. „Poetyka Arystotelesa”), formułujące reguły tworzenia literatury i podające zasady odpowiadające obowiązującemu gustowi.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka sformułowana

Zespół zasad oraz chwytów literackich, uznany przez jakąś grupę literacką, prąd literacki lub pisarza. Jasno sformułowane w formie manifestu zasady. Niekiedy ma formę traktatu lub artykułu programowego. Zdarza się, że pojawia się w dziele literackim.

Brak grafiki
Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Poetyka utworu literackiego [poetyka immanentna]

Reguły języka i stylu zastosowane w konkretnym utworze. Decydują o jego wewnętrznej spoistości. Bardzo często poetykę utworu literackiego określa się mianem poetyki immanentnej.