Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Obejmuje utwory przedstawiające w ciekawy, plastyczny sposób jakieś zjawiska. Mogą to być zjawiska przyrody, dzieła sztuki, zabytki, pejzaże. Poezja tego typu zachowuje  silny związek z określoną sytuacją społeczną. Istnieje znacząca zależność formy od tematu utworu. […]

Podział literatury europejskiej na dwa przeciwstawne typy związane z cechami klimatu oraz charakteru ludzi mieszkających na Północy oraz Południu kontynentu. Poezja Północy (literatura angielska, niemiecka i skandynawska) wyróżniała się surowością, melancholią, upodobaniem posępności, tajemniczości, dzikości […]

Jedna z odmian poezji okolicznościowej. Pojawiła się w XIX wieku. Inspiracją stały się ruchy rewolucyjne, przemiany polityczne i społeczne. Najbardziej znane utwory: Marsylianka, Międzynarodówka, Mazur kajddaniarski.

Odmiana poezji, która zawiera opisy ruin, zniszczonych zamków, starych domostw i innych budynków, będących pewnego rodzaju pretekstem do rozważań oraz refleksji o historii, przemijaniu, narodowej przeszłości, filozofii dziejów i rozmyślań o ruinie jako źródle przeżyć […]

Rodzaj twórczości artystycznej. Polega na śpiewaniu własnych lub cudzych tekstów poetyckich. Wykonawcy poezji śpiewanej najczęściej akompaniuje mała ilość instrumentów, a często tylko gitara. Poezja śpiewana jest formą interpretacji nieco zbliżoną do recytacji. Dysponuje jednak większą […]

Pojawiła się jako nowe zjawisko artystyczne. Było to wiek XX i lata 80. Reprezentowali ją tacy twórcy, jak: Z. Herbert, A. Zagajewski, T. Jastrun, L. Hebst. S. Barańczak dzieli tę poezję na poezję jednego obserwatora […]

Poezja tyrtejska to utwory nawołujące do walki o wolność. Nazwa pochodzi od imienia antycznego, greckiego poety Tyrteusza (VII wiek p.n.e.). Przykładem jest słynny wiersz W. Broniewskiego „Bagnet na broń”. Poezji tyrtejskiej przypisuje się znaczenie szczególnie […]

Za poezję ulotną uznaje się utwory poetyckie popularyzowane w drugim obiegu (nieoficjalnym). Często są to utwory anonimowe. Pojawiają się (kolportowane są) w postaci  ulotek, pisemek. Bywają reakcją na wydarzenia polityczne lub społeczne w kraju, Komentują, […]

Poezja współczesna nie jest jednorodna, a najważniejsze jej cechy to: wielokulturowość nurtów , tradycyjne i nowatorskie rozwiązania, kreacyjność, brak naśladownictwa, kreacja rzeczywistości, często niewidoczny podmiot  liryczny (ja liryczne), bogactwo metafor (niektóre zadziwiające), eksperymenty językowe (gry […]

Utwór będący  drobiazgową charakterystyką (zewnętrzną, wewnętrzną) postaci autentycznej. Forma ta była popularna, szczególnie w literatur\ze francuskiej, XVII i XVIII wieku. Traktowano ją przeważnie jako literacką zabawę.  Portretem literackim jest w zasadzie każdy fragment jakiegoś utworu, […]