Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Typ układu wersyfikacyjnego charakterystyczny dla poezji średniowiecznej. Polegał na tym, że każdy wers tworzyło osobne zdanie lub jego człon. Nie występowała w nim przerzutnia. Stosowano rym, najczęściej parzysty (dystych).

Jego struktura podporządkowana jest wymaganiom systemu składniowo-intonacyjnego. Elementem rozgraniczającym wersy jest klauzula składniowo- intonacyjna. W wierszach tego typu nie obowiązuje izosylabizm, ani uporządkowanie wszystkich akcentów w grupie. Wyróżnia sie wiersze zdaniowe rymowane oraz bezrymowe. W […]

Cechą charakterystyczną tekstów pisanych wierszem jest podział na wersy. Mogą się składać z takiej samej lub różnej liczby sylab (zgłosek). Liczba sylab kierunkuje wypowiedz na temat wiersza, np. utwór napisany trzynastozgłoskowcem. Teksty wierszowane dzielą się […]

Utwory tzw. II obiegu. Dotyczy wydawnictw nieoficjalnych, zakazanych. Utwory wydawane bardzo często anonimowo. Nazywano to niekiedy bibułą, choć nie chodzi o rodzaj papieru. Utwory stanowiły odpowiedź na ważne wydarzenia. Był to rodzaj komentarza dotyczący wydarzeń, […]

Nazwa wywodzi się z języka francuskiego: vaudeville. Określa formę widowiska o charakterze słowno-muzycznym. Ojczyzną jest Francja, a wodewil powstał pod koniec XVII wieku. Całość składa się z piosenek, tańców, monologów, kupletów,  czyli satyrycznych piosenek, gdzie […]

Wspomnienia – tekst literacki dotyczący minionych zdarzeń, których świadkiem lub uczestnikiem był autor.

Rymowany tekst niewielkich rozmiarów. Wygłaszają go najczęściej dzieci w trakcie zabaw/. Wyliczanka decyduje kto z uczestników rozpoczyna np. konkretną zabawę. Ostatnia sylaba wyliczanki ma znaczenie najważniejsze,  dokonuje wyboru. Tekst  najczęściej nie ma znaczenia, niekiedy bywa […]

Uzależniony od reguł systemu wersyfikacyjnego stały, idealny uklad okreśłonych komponentów językowych. Stary schemat wersyfikacyjny, realizowany w sposób regularny na przestrzeni wersu lub strofy.

Szczególny typ utworu literackiego. Wywodzi się z literatury ludowej. Stanowi jedną z odmian zabawy literackiej pisarza z czytelnikiem. Autor konstruuje utwór na  zasadzie nieformalnego pytania o jakąś rzecz, nazwę lub czyjeś nazwisko. Daje odbiorcy liczne […]

Rodzaj zakończenia, które nie zamyka definitywnie fabuły. Nie rozstrzyga także losów bohaterów. Występuje w dramacie i powieści.