Epoki

Tendencja w literaturze i sztuce. Polega na pokazywaniu rzeczywistości społecznej i problematyki obyczajowo-moralnej za pomocą alegorii jako stałego środka wyrazu. Należy odróżniać skłonności do posługiwania się alegorią od alegorii jako stałej tendencji literackiej lub nurtu. […]

Aluzja literacka, niejawne, nie wprost. Nawiązanie do jakiegoś utworu, nawiązanie do niego. Nawiązania mogą dotyczyć: tytułu, wybranych motywów, niektórych elementów świata przedstawionego, stylistyki, wersyfikacji. Obecna szczególnie w literaturze romantycznej. Może być mniej lub bardziej wyraźna […]

Celowe nawiązanie w danym tekście do zdarzenia, wypowiedzi innego utworu. Przybiega charakter dialogu z przywołanym tekstem. Ułatwia przekazywanie wybranego sensu filozoficznego, postaw ideologicznych czy światopoglądowych. Analizuje tekst, do którego się odnosi. Dotyczyć może części utworu […]

Thomas Müntzer (1489-1525), teolog, początkowo zwolennik Marcina Lutra, później w opozycji do niego: radykalny nurt luteranizmu poszerzony o ideę „Królestwa Bożego” na ziemi, brak własności prywatnej i podziału na klasy, głosił konieczność przyjmowania chrztu w […]

„Poeci Jezior” to William Wordsworth (1770-1850) i Samuel Taylor Coleridge. Nazwa wynika z ogromnego umiłowania natury, głębokiego sięgania do jej piękna i obrazowania w różnych ujęciach. Obaj byli przyjaciółmi, choć znacznie różnili się osobowością. Kochali […]

W dosłownym tłumaczeniu „młodzi gniewni”. Grupa pokoleniowa pisarzy angielskich, tworzących w połowie XX wieku. Rzecznicy swoistej rewolucji obyczajowo-estetycznej. Wywodzili się najczęściej ze środowisk robotniczych. Występowali przeciwko tradycyjnym wartościom elitarnej kultury angielskiej, przeciwko moralności mieszczańskiej, charakterystycznych […]

Tworzono je zgodnie z klasycznym kanonem piękna. Starano się zaprezentować ideał cielesnego piękna. Charakteryzowały się umiarem, harmonią i równowagą środków wyrazu. Nadawano im obraz spokoju, powagi i dostojeństwa,. Mężczyzn przedstawiano: najczęściej jako młodych ludzi, nago, […]

Charakterystyczne dla kultury antycznej: dążenie do doskonałego piękna, zastosowanie harmonii i symetrii, zachowanie proporcji, wierne odtwarzanie natury (np. ciała ludzkiego), dążenie do prostoty, monumentalność, postrzeganie świata jako uporządkowanej całości, wiara w siłę rozumu i wiedzy. […]

Kulturę antyczną charakteryzowało: dążenie do doskonałego piękna, stosowanie zasad symetrii, zachowanie harmonii, dbałość o proporcje, naśladowanie budowy ludzkiego ciała (natury), prostota, monumentalność, patrzenie na świat jako uporządkowaną całość, wiara w siłę rozumu, podziw dla potęgi […]