Wędrówki literackie przez stulecia

Estetyka to teoria piękna i sztuki. Dyscyplina filozoficzna zajmująca się zagadnieniami wartości wytworów artystycznych. Nauka badająca metody twórczości artystycznej i wyznaczająca kryteria oceny dziełą.  

Nazwa kierunków i programów artystycznych stawiających na pierwszym miejscu urodę dzieła literackiego i jego formę. Tzw. społeczne obowiązki literatury znikają z pola widzenia przedstawicieli tych tendencji artystycznych. Postawa poszukiwania piękna, ładu i harmonii. Jednocześnie pomijana […]

Z greckiego = charakter, zwyczaj. Ogół wartości, norm i wzorów postępowania  przyjętych przez jakąś grupę, społeczność. Kształtuje światopogląd i stanowi fundament moralny grupy, umożliwia jej identyfikację. Wskazuje się np. etos: inteligencki, mieszczański, rtycerski.

Etos mieszczański to eksponowanie pracy, sumienności, obowiązkowości, oszczędności oraz rzetelności i uczciwości. W etos wpisany jest także rygoryzm moralny i przywiązanie do rodziny jako instytucji. Etos mieszczański stosunkowo silnie rywalizował w XIX wieku z etosem […]

Zespół norm etycznych określających zachowanie rycerza. Rycerzy obowiązywały zasady: bezgranicznej lojalności swojemu suwerenowi, wierności podjętym przysięgom i zobowiązaniom, obrony słabszych, walki z „otwartą przyłbicą”, czyli walka bez podstępu i zdrady, szerzenie chrześcijaństwa, zachowania szacunku wobec […]

Renesans nie jest ani odrodzeniem starożytności, ani odrodzeniem sztuki, jest odrodzeniem człowieka” – słowa Zbigniewa Łempickiego jeszcze raz potwierdzają fakt, iż epoka renesansu to przede wszystkim człowiek w centrum zainteresowania sztuki i artystów: malarzy, architektów, […]

Ewangelia to inaczej dobra nowina. Tak też określano nauki głoszone przez jezusa. Kiedy rosło zainteresowanie głoszonymi przez Jezusa naukami i rozrastała się grupa wyznawców koniecznością okazało się spisanie historii życia Chrystusa. Pojawiły się opowieści biograficzne […]

Ewolucjonizm, pogląd zakładający ciągły i stopniowy rozwój oraz zmiany w różnych formach życia przyrodniczego i społecznego. Przedstawicielem ewolucjonizmu był Karol Darwin, który sformułował zasady w odniesieniu do świata przyrody. W odniesieni do społeczeństwa idee te […]

Takim terminem określa się retorykę Mikołaja Reja. Znaczenie słowa to „przykład”, czyli rodzaj krótkiej historyjki, anegdoty, mającej charakter odstraszający. Dotyczyła głownie życia sławnych ludzi. Jej cele było ukazanie antywzorów. Rej doskonale potrafił ukazać negatywne cech […]